FILM FATAL – Ook Frankrijk had zijn meester van de suspensE: Henri-Georges Clouzot, van wie twee fatalistische klassiekers nu op dvd verschijnen.

FILMS: **** EXTRA’S:

(PARADISO/GREEN COW)

De nu wat vergeten Clouzot is een van de meest omstreden figuren uit de Franse filmgeschiedenis. Hij begon zijn carrière tijdens de bezetting met de gitzwarte thrillers L’Assassin habite au 21 en Le Corbeau. Die laatste film werd een cause célèbre. Een belediging voor de Franse natie, zo noemde men dit portret van een klein stadje dat geleidelijk vergiftigd geraakt door een reeks anonieme brieven. Na de oorlog werd deze beroemdste productie van het door de Duitse bezetter opgerichte Continental Films verboden. Clouzot kreeg levenslang werkverbod, wat dankzij een protestactie van kunstenaars en intellectuelen (onder wie Jean-Paul Sartre en Simone De Beauvoir) uiteindelijk tot enkele jaren werd gereduceerd.

Geplaagd door een wankele gezondheid en verbitterd door zijn oorlogservaringen zou Clouzot de rest van zijn leven (hij overleed in 1977) slechts acht speelfilms meer maken, waarin hij de toeschouwer meevoert in een somber universum waar zwartgalligheid troef is en waarmee hij zich een genadeloze observator toont van menselijke enggeestigheid, lafheid en hebzucht.

Zijn sardonische levensvisie komt het best tot uiting in de woeste avonturenprent Le Salaire de la peur waarin vier berooide en uitgebluste mannen die in een Zuid-Amerikaanse modderpoel zijn gestrand, van een Amerikaanse oliemaatschappij een aanbod krijgen om in één klap veel geld te verdienen. Al is de kans klein dat ze het er levend zullen afbrengen.

Ze moeten met twee vrachtwagens een lading nitroglycerine naar een raffinaderij vervoeren waar de springstof een brand moet doven. Clouzot puurt zenuwslopende suspense uit hun 500 kilometer lange tocht langs bergpassen en slechte wegen. Naarmate de tocht vordert, stapelen de hindernissen zich op: om een haarspeldbocht te kunnen nemen moeten de trucks achteruitrijden op een gammel platform dat over een ravijn hangt; vervolgens moeten ze met het explosieve goedje dat ze transporteren een rotsblok opblazen die de weg blokkeert; en in de helse finale baant een monsterachtige truck zich een weg door een zwarte poel van vette olieblubber.

De acteurs, onder wie Yves Montand (zie ook de top 5 hiernaast), Charles Vanel en Peter Van Eyck, zetten ijzersterke vertolkingen neer van door wanhoop gedreven individuen die tijdens hun beproevingen het beste maar vooral het slechtste in de mens laten bovendrijven.

In Diabolique geniet Clouzot, die zich op de set zelf als een sadist gedroeg, zichtbaar van de wreedheid van zijn protagonist, een directeur (Paul Meurisse) van een vervallen kostschool in de provincie die zijn vrouw terroriseert en haar in een heuglijke scène dwingt om een walgelijke vismaaltijd door te slikken. De man gedraagt zich zo vreselijk dat we ons achter zijn vrouw (Vera Clouzot, echtgenote van de regisseur) en zijn maîtresse (Simone Signoret) scharen wanneer ze het plan opvatten om hem te vermoorden. Ze dumpen zijn lichaam in een overwoekerd zwembad, maar bij het droogleggen van de zwemkom blijkt zijn lijk verdwenen.

Deze invloedrijke thriller die zelfs vadertje Hitchcock van jaloezie vervulde, groeide uit tot het prototype van de macabere misdaadfilm waarin de doden door het leven van de moordenaars blijven spoken en wordt naar een climax toe gebouwd die een halve eeuw later nog altijd je haren ten berge doen rijzen.

Patrick Duynslaegher

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content