‘Als mensen plots op gevaarlijke idioten gaan stemmen, ja, dan heeft Facebook het gedaan’

‘De strijd tussen sensatie en informatie wordt sinds de overgang van papier naar pixels met ongeveer 55-0 gewonnen door … sensatie’, meent P.B. Gronda, auteur van onder meer Wanderland en Straus Park.

Dit was een tijdje geleden de kop boven het hoofdartikel op de website van De Standaard: e-commerce kost ons 45.000 euro per dag.

Om misverstanden te vermijden: ik had een soortgelijk voorbeeld van eender welke nieuwssite kunnen halen. Het gaat me niet om De Standaard maar om de strijd tussen sensatie en informatie die sinds de overgang van papier naar pixels met ongeveer 55-0 werd gewonnen door – pats! boem! bang! – sensatie.

Ik ga er kort in zijn:

– e-commerce is gewoon een naam voor een deel van de economie, raar om te zeggen dat die ons geld kost.

– want uiteraard hangt er een kostprijs aan handel, maar die staat tegenover een opbrengst die (meestal) veel groter is.

– overigens lijkt die 45.000 per dag me niet echt veel, gesteld dat ik zou geloven in dat soort rare berekeningen, waarbij men door het projecteren van indirecte kosten overal kan landen tussen 5 en 5 miljoen euro per dag.

– populistisch gebruik van ‘ons’.

Klikte je door op de kop, dan werd de titel plots ‘Thuisleveringen hebben zware impact op mobiliteit en milieu’.

Kijk, dat is nu een krantenkop zoals ik hem vroeger op school aangeleerd kreeg en zoals je hem in de papieren krant waarschijnlijk terugvond. Schoolvoorbeeld. Waarschijnlijk de kop die de journalist of zijn eindredacteur zelf heeft bedacht voor iemand van de onlineredactie er zijn gang mee ging – maar nu speculeer ik, edelachtbare.

Tot daar de vorm. Het gaat me verder nog over het artikel, dat als volgt wordt ingeleid: ‘Op het net kopen is comfortabel, maar er hangt een prijskaartje aan door files, ongevallen en vervuiling. De 150.000 dagelijkse leveringen in ons land kosten de samenleving veel geld.’

Aannemelijke feiten, maar vreemde toon. Een toon die ik zou kunnen volgen als minstens deze twee voorwaarden zouden worden gerespecteerd:

– elk pakje wordt apart door een koerier gebracht, die na levering terugrijdt naar de basis om het volgende pakketje in te laden en weer te vertrekken naar een nieuwe bestemming.

Je raadt het nooit, maar zo gaat het níét. En:

– mensen die online kopen, zouden, als ze niet online kochten, niks kopen en niet allemaal individueel in hun auto stappen, naar de winkel rijden, in negen van de tien gevallen in een stadscentrum, parkeren, het product kopen en weer naar huis rijden.

Kortom: zowel de verpakking van het artikel als de inhoud ervan, die geleverd werd door de een of de andere snuggere student, bestaan enkel in functie van de klik. Wat ik niet eens erg vind als het over iets onnozels gaat zoals celebritynieuws of een tv-recensie.

Maar we moeten twee zaken echt beschermen in de informatiemaatschappij, en dat is dat wetenschappelijke of economische artikelen in al hun eventuele saaiheid correct worden weergegeven, en dat de publieke opinie niet op dommige wijze wordt opgezet tegen zaken die heel normaal zijn.

Als we die regels buigen, dan staan ze op den duur zo scheef dat het te laat is om ze weer recht te krijgen. Maar als mensen dan plots op gevaarlijke idioten gaan stemmen, ja, dan heeft Facebook het gedaan. Kun je ongetwijfeld ook een lekkere kop bij bedenken.