Goed nieuws voor de fans: Keanu Reeves is terug! En wel met The Day The Earth Stood Still, een remake van de sciencefictionklassieker uit 1951. Tegenstanders zijn gewaarschuwd: als u hem nu al een houterige acteerstijl verwijt, zal u sidderen bij deze prent. ‘Ik zag mijn personage als een energiebron, gevat in een menselijk lichaam. Ik speel hem opeen starre manier, op het sinistere af.’

Om met de deur in huis te vallen: in The Day The Earth Stood Still speelt Keanu Reeves Klaatu, een alien die naar de aarde reist om de mensheid van de totale vernietiging te redden. Het origineel van Robert Wise uit 1951 tackelde de toen alomtegenwoordige angst voor de atoombom, maar de remake doet zeer 21e-eeuws aan met de teloorgang van het milieu als centraal thema. Op internetblogs werd moord en brand geschreeuwd toen bleek dat The Day The Earth Stood Still herwerkt werd – in de lichtjes nerdy sciencefictionkringen geldt de film als sacrosanct en is een remake dus je reinste heiligschennis. Maar Reeves zweert dat het resultaat eerder naar Close Encounters of the Third Kind dan naar Independence Day neigt: ‘Er is genoeg stof tot nadenken, maar het oog krijgt ook wat. En die legendarische quote waarmee robot Gort gewaarschuwd wordt ( ‘Klaatu barada nikto’; nvdr. ), hebben we er natuurlijk in gelaten. Dit is James Bond niet. De heilige huisjes blijven intact.’

Zigeuner

Het is twee jaar relatief stil geweest rond de ster uit The Matrix. In 2006 was Reeves enkel te zien in de cult-animatiefilm A Scanner Darkly en het romantische drama The Lake House, en vorig jaar speelde hij zelfs in geen enkele film. De acteur moest weer tot zichzelf komen. In amper anderhalf jaar tijd werd zijn dochter doodgeboren en kwam de moeder van het kind, Jennifer Syme, om in een auto-ongeval. Nu eist de mediaschuwe acteur zijn plaats voor de cameralens weer op én geeft hij interviews. Het gebeurt niet vaak dat hij daarin het achterste van zijn tong laat zien, maar de Reeves die voor ons zit, is in een goede bui.

De oorspronkelijke versie van ‘The Day The Earth Stood Still’ is een sciencefictionklassieker. Waarom deze update?

Keanu Reeves: Veel mensen hebben de versie uit 1951 niet gezien, want het is geen all-time classic zoals pakweg The Wizard of Oz. Het heeft dus wel degelijk zin om hem op te frissen. Ik denk dat deze versie ook veel zegt over de mensheid van de 21e eeuw, over hoe we met elkaar leven en wat we de aarde aandoen.

De eerste filmversie van Harry Bates’ kortverhaal draaide om de angsten tijdens de Koude Oorlog. In deze film staat de mens op de afgrond van een ecologische ramp.

Reeves: Juist. Mijn personage reist af naar de aarde om de bewoners te waarschuwen voor de schade die ze hun planeet berokkenen. Klaatu zegt ze dat het zo niet verder kan als ze de aarde willen redden. De film ligt in het verlengde van het origineel, maar kreeg een 21e-eeuwse make-over. We moeten de dingen anders aanpakken als we in de toekomst nog water, zuurstof, voedsel, vrede en de kans op een mooi leven willen.

Hoe pak je zo’n alienvertolking aan?

Reeves: Ik zie Klaatu als een energiebron, gevat in een menselijk lichaam. Ik probeerde hem heel star te vertolken, op het sinistere af.

Je hebt wel wat sf-films gemaakt. Houd je van het genre?

Reeves: Al van toen ik nog een kind was. Het begon met vliegtuigen, verre planeten en mysteries die mijn fantasie prikkelden. Naarmate ik ouder werd, verschoof mijn interesse naar wat er zich op die planeten afspeelt. Het fascineert me nog steeds.

Na de ‘The Matrix’-trilogie hebben we je niet vaak meer aan het werk gezien. Is daar een reden voor?

Reeves: Ik heb heel wat meegemaakt op persoonlijk vlak, en had tijd nodig om daar even bij stil te staan. Als je dierbaren verliest, ga je door een overgangsperiode waarin je weer grip op het leven probeert te krijgen. Je moet je hoofd helder houden, je niet uit het lood laten slaan door doemgedachten. Het leven gaat verder. Ik heb nu een huis gekocht in de Hollywood Hills – een eerste stap in de richting van definitief settelen.

Tien jaar heb je op hotel geleefd.Zo was je een vaste bewoner vanhet legendarische Chateau Marmont op Sunset Boulevard.

Reeves: Ik leidde een zwerversbestaan. Er zit een zigeuner in me, en die kon niet op één plek blijven. Mijn familie ( zijn vader verliet het gezin toen Reeves drie jaar oud was, en nadien hertrouwde zijn moeder vier keer; nvdr. ) verhuisde vaak toen ik klein was. Die manier van leven zit in mijn genen. Ik ben een loner. Ik probeer wel meer gezelschap op te zoeken, maar het valt me moeilijk. Al wil ik wel een vrouw en kinderen.

Een tijdje geleden passeerde je de kaap van de veertig. Een grote stap?

Reeves: Ik had er best moeite mee. Het voelde alsof er iets veranderde. Ik heb zelfs therapie gevolgd om ermee te kunnen omgaan. Het hielp niet dat ik in de periode van The Matrix bij wijze van research boeken over filosofie, spiritualisme en religie verslond. Maar nu ligt die overgangsperiode achter me.

Theaterbeest

‘My Own Private Idaho’ is een homo-erotisch getinte roadmovie. ‘Speed’ bulkt van de actie. En ‘The Lake House’ is een intimistisch drama. Je hebt er duidelijk geen moeite mee om tussen genres te laveren.

Reeves: Ik heb altijd verschillende genres willen doen. Ik wil me niet tot één soort rol beperken. Een acteur wil uitgedaagd worden, zijn instincten op de proef stellen en zijn grenzen verleggen. Ik ben niet bang voor het onbekende.

Wat doe je het liefst: onafhankelijke filmproducties of grootscheepse studioprenten?

Reeves: Ik doe heel graag studiofilms áls die me liggen, maar ik ben vaker gewonnen voor indies omdat die meer over emoties en relaties gaan.

Heeft je gemoedsstemming invloed op je filmkeuze?

Reeves: Je stemming bepaalt mee de onderwerpen die je aanspreken. Toen ik net mijn vriendin en mijn kind verloren had, maakte ik The Lake House, een prent over het verlies van geliefden, en over hoe je hen mist.

Heb je altijd al willen acteren?

Reeves: Neen. Als kind wilde ik agent of brandweerman worden. Ik kreeg de smaak te pakken toen ik op de middelbare school Mercutio mocht spelen in Romeo & Juliet. En ik ben zowat in het wereldje opgegroeid. Mijn moeder ontwierp kostuums en mijn vader was een Broadwayregisseur. Hij heeft ook enkele films gemaakt en op mijn vijftiende hielp ik al als productieassistent. Mijn moeder zegt dat ik haar toen vroeg: ‘Zou je het erg vinden als ik acteur werd?’

Op je 20e vertrok je naar Los Angeles.

Reeves: Tot dan had ik enkele rolletjes gespeeld in Hollywoodproducties die in Canada opgenomen werden. Het frustreerde me dat de hoofdrollen in die films altijd naar Amerikanen gingen, en dus vroeg ik mijn Green Card aan, stapte in de wagen en reed naar Los Angeles om mijn geluk te beproeven. Dat was Het Begin. (Lacht)

Had je een plan?

Reeves: Geen plan, wel hoop. Ik hoopte dat ik ooit van het acteren zou kunnen leven omdat ik het zo graag deed. Ik hoopte dat ik de kans zou krijgen om goede films te maken en met de beste acteurs en regisseurs uit het vak te mogen werken. En ik hoopte dat ik theater en film kon combineren.

Jaren geleden speelde je de hoofdrol in een Canadese ‘Hamlet’-bewerking. Mis je het theater?

Reeves: Ik wil het alleszins vaker doen. Toen ik nog in Toronto woonde, deed ik vaak auditie bij de Straford- en Shawgezelschappen. Ooit zou ik graag nog eens een seizoen met een van die troops draaien.

Wat vind je van de kritiek dat jehouterig zou acteren?

Reeves: Zoiets hoor ik nooit van mijn collega’s, wel van journalisten. Ik probeer recensies te mijden, maar kan niet aan hun lokroep weerstaan. Als acteur moet je je bewust zijn van wat er rond je persoontje gebeurt. Zo werkt het nu eenmaal.

Er zijn vast films die je minder goed vindt.

Reeves: Van een paar titels wenste ik inderdaad dat ze konden verdwijnen. ( Lacht) Iedereen gaat wel eens in de fout.

Hoe kijk je terug op de ‘The Matrix’-trilogie?

Reeves: Dat was een ongelofelijke ervaring. De hoofdrol in die films, man, dat was het mooiste geschenk dat je me kon geven. Ik vind ze alle drie prachtig en ik kan er blijven over praten. The Matrix vormt een belangrijk deel van mijn carrière én mijn leven.

Hoe is het nog met je kungfu-skills?

Reeves: Die zijn weggedeemsterd. Ik speel veel liever baseball of ijshockey, of ik rijd paard. Maar mijn knieën voelen aan alsof ik 44 ben. Ze knarsen als ik ’s ochtends opsta of iets van de grond opraap. Gelukkig kun je die dingen relativeren als je wat ouder wordt.

Kluns

Je leidt een non-materialistischbestaan.

Reeves: En zo heb ik het graag. Ik speel basgitaar ( bij Dog Star; nvdr. ), rijd met mijn motorfiets en knijp er nu en dan eens tussenuit. Volgens mij moet je je leven zo leiden dat je er later verhalen over kunt vertellen.

Wat betekent geld voor je?

Reeves: Een middel dat me in staat stelt om filmprojecten te kiezen zonder eerst aan mijn portefeuille te moeten denken. En waarmee ik dingen voor mijn familie kan kopen.

Waarom zien we je nooit op de grote Hollywoodevenementen?

Reeves: Ik probeer low profile te blijven. Ik houd er niet van om op straat gezien te worden omdat ik me niet op mijn gemak voel wanneer ik achtervolgd of gefotografeerd word.

Ben je nog nerveus bij de première van je films?

Reeves: Zoiets went nooit. Elke acteur hoopt dat mensen zijn films goed vinden. Voor ik naar de première ga, nodig ik enkele vrienden uit bij me thuis. Ik vraag ze wat ik moet dragen en probeer me wat te ontspannen.

Onlangs smeerde een paparazzo je nog een proces aan omdat jij hemverwond zou hebben toen hij een foto van je probeerde te nemen.

Reeves: Spijtig genoeg hoort dat erbij.

Wat vind je van de tabloids?

Reeves: Eeuwen geleden roddelden mensen al over wat de koning en de koningin uitstaken. Het is nu eenmaal de aard van het beestje.

Wat betekent roem voor je?

Reeves: Dat wildvreemden me op straat aanspreken. Soms is het sur-reëel, maar meestal zijn de mensen die ik zo ontmoet erg aardig.

Heb je Hollywoodvrienden?

Reeves: Neen. Mijn vrienden ken ik ofwel al jaren, ofwel hebben ze niets met Hollywood te maken.

Valt het je moeilijk om mensen in je leven te laten?

Reeves: Als ik mensen ontmoet, probeer ik om geen verwachtingen te koesteren, maar ik ben ook niet naïef. Ik hoef geen muren rond me op te trekken, maar wil me ook niet al te kwetsbaar opstellen. Ik ben niet veel veranderd – vraag maar aan de mensen die ik dertig jaar geleden in Toronto al kende. Ik ben nog steeds dezelfde.

Je hebt jezelf ooit als ‘een kluns’omschreven.

Reeves: Ik wás vroeger erg onhandig. Voor ik Speed deed, had ik nooit durven te denken dat ik een actiefilm kon dragen. Voor die prent bracht ik zes weken in de turnzaal door om meer controle te krijgen over mijn lichaam. En na verloop van tijd lukte me dat ook.

Tot slot: welke van je filmpersonages lijkt het meest op wie je in het echte leven bent?

Reeves: Niet één. Natuurlijk haal ik dingen uit mezelf om bepaalde rollen te spelen, maar in geen enkele film zie je wie ik écht ben.

© IFA, vertaling en bewerking: Dieter Moeyaert

The Day The Earth Stood Still

Vanaf 10/12 in de bioscoop

Door Bruno Lester