Over ‘Iedereen kiest’: ‘Phara de Aguirre prikt altijd daar waar het pijn doet’

‘Het debat eindigt er meestal mee dat een mens zich vanuit zijn zetel afvraagt waar dat feestje van de democratie gebleven is’, schrijft onze tv-recensente Tine Hens.

‘Wilt ge mij eens laten uitspreken?’

Het zou de titel van de volgende verkiezingsshow kunnen zijn. Altijd prijs in de bingo van het politieke debat. Want of er nu politici uit Antwerpen, Gent, Genk of Leuven aan de lange tafel van Phara de Aguirre aanschuiven, na een eerste plichtmatig rondje, waarin er al eens geknikt, gezucht of met de ogen wordt gerold, begint men gegarandeerd tegen elkaar op te roepen.

In de aflevering over Genk had een VRT-journalist met grote ogen door de cités van de stad gewandeld en ontdekt dat schooluitval, werkloosheid en geflirt met het drugsmilieu daar niet de regel, maar evenmin de uitzondering waren. Daarop zwaaide verenigd rechts bij De Aguirre met de plichten die aan de rechten van die jongeren verbonden moeten zijn en benadrukte zittend burgemeester Wim Dries dat ze ‘al heel veel doen’. Ook dat zinnetje staat op de bingokaart. Waarop de oppositie meestal sneert met een andere bingo-zinnetje: ‘Dat is een goednieuwsshow.’

Ook voor journalisten bestaat er zo’n bingokaart. Als iemand een toestand aanklaagt, is de vervolgvraag snel gevonden: ‘Wat stelt u dan zelf voor?’ De man van het Vlaams Belang – ja, tegenwoordig zit die partij salonfähig mee aan tafel – ratelde wat over de migratiestop die er nog altijd geen is en zwaaide met de Turkse pamfletten die burgemeester Dries aan de achterban uitdeelde. Niet voor niets luidt zijn bijnaam in Genk Wim Moslim. Maar Zuhal Demir stroopte de mouwen op en toonde hoe zij persoonlijk elk van die jongeren bij het nekvel zou grijpen, ze in een taalbad zou onderdompelen, naar school schoppen en naar een sollicitatiegesprek slepen.

Het was een open deurtje voor Dries. Want kijk, daar had mevrouw Demir exact beschreven wat het bestuur in Genk al jaren probeert. ‘Niet hard genoeg’, sneerde Demir – nog zo’n bingozin – maar Dries pruttelde tegen en daarop zette Demir de joker in: ‘Wilt ge me eens laten uitspreken?’

Het onderwerp kan van stad tot stad verschillen, het scenario van het debat blijft opvallend gelijk. Het eindigt er meestal mee dat alle politici een beetje door elkaar brullen waarop een mens vanuit zijn zetel wat wezenloos naar het scherm staart en zich afvraagt waar dat feestje van de democratie precies gebleven is.

Het voordeel van een programma over gemeenteraadsverkiezingen is dat er thema’s bovendrijven die in ieder nationaal debat onder de radar blijven. De staat van de sociale woningen, bijvoorbeeld. Zo werd de schimmel op de muren in de Gentse Sint-Bernadettewijk plots een zaak van staatsbelang. Als het is om socialisten zwart te maken, wil iedereen plots sociaal zijn.

Iedereen kiest had ook de meest socialistische van de N-VA-kandidaten uitgenodigd om de burgemeester van Gent het vuur aan de schenen te leggen. Met een baard van een paar dagen en een opengeknoopt hemd foeterde de heer Bracke over het schandalige wanbeleid van de progressieve coalitie in zijn stad. ‘Vol apparatsjiks’ – dat laatste woord spuwde hij als een rotte pruim uit. ‘U hebt zes jaar gehad om daarop te wijzen’, merkte De Aguirre fijntjes op. Haar vragen zijn zelden ingewikkeld, maar prikken altijd daar waar het pijn doet. Want Bracke mocht er dan wel uitzien als een linksige sof, sociale woningen zijn sinds exact twee weken voor hem een zorg. Een mens kan zich als eerste burger van het land moeilijk met alles bezighouden.

‘Wat moeten de mensen van de Sint-Bernadettewijk denken als ze dit zien?’ vroeg De Aguirre terwijl burgemeester Termont zichzelf verloor in een administratieve uitleg. Misschien kunnen we die vraag toevoegen aan de journalistenbingo. Want heel even, in een flits, zaten daar twee politici met hun mond vol tanden.