Henk van Straten

1 Je schrijft om je gedachten te ordenen, zeg je, maar tezelfdertijd is je boek toch veel meer dan een reeks gedachten?

Henk van Straten: Enerzijds is er het streven dat aan de bron ligt van alle literatuur, de wereld in kaart brengen en het bestaan eventjes tastbaar maken, waardoor de lezer de indruk krijgt een glimp op te vangen van datgene wat het banale, het particuliere overstijgt. Anderzijds wilde ik natuurlijk ook een goed boek afleveren. Het is dus niet zo dat mijn scheiding inherent interessant zou zijn voor anderen. Ik wil gewoon kunst maken, en dit bleek goed materiaal daarvoor. En ik doe dit niet voor mezelf. Wanneer ik schrijf, voel ik steeds de fictieve lezer over mijn schouder meekijken. Hij bestaat uit mijn collega’s, mijn moeder en in laatste instantie ook mezelf. Voor die lezer doe ik het uiteindelijk, in de hoop dat hij zal zeggen dat het goed is.

2 Verander je het gebeurde ook niet door erover te schrijven?

Van Straten: Natuurlijk. Wat hard was, wordt iets zachter, wat pijnlijk was, raakt verdoofd. Dat is fijn, maar ook vervelend, want van zodra ik klaar ben, krijg ik het gevoel dat ik de werkelijkheid geen recht hebt gedaan. Op zich is dat logisch, want het blijft een boek. Wanneer ik schrijf, vraag ik me af welke scènes goed werken en welke niet. Schrijven is een ambacht dat losjes omspringt met de realiteit. Soms vergat ik wel eens dat dit over mezelf ging, en dat mijn ex en mijn jongens er ook echt waren.

3 ‘Ik omarm iets, zuig eruit wat ik nodig heb en laat het vallen’, schrijf je vol zelfkennis. Heb je iets bijgeleerd over jezelf door over je scheiding te schrijven?

Van Straten: Zeker, maar wat ik ook ervaren heb, is dat wanneer je op het ene vlak iets bijleert, je op een ander weer complexer lijkt. Het leven is altijd in beweging en je blijft achter de feiten aanhollen met je begrip. Dat zou wel eens de reden kunnen zijn dat ik schrijf, om heel even het gevoel te hebben dat ik de wereld weer snap. Omspringen met het alleen zijn was heel lang een probleem waar ik geen vat op kreeg. Alles leek futiel. Een boek lezen was belachelijk en tv kijken ook. Het leidde tot een verlammende besluiteloosheid. Die praktische kant van het leven heb ik nu beter onder de knie. Ik heb mijn ritueeltjes, blijf gewoon thuis en ga op tijd naar bed.