Sneeuw in de zomer. Dorpjes met raadselachtige namen als ‘Kirkjubaejarklaustar’. En een kluizenaar die marimba speelt met een eeuwenoude rabarberstengel. ‘Heima’ gidst ons door het thuisland van Sigur Rós, en dat levert een sprookjesachtige film op. ‘In IJsland regent het vaak horizontaal.’

Heima’ – ‘Thuis’ – is de eerste documentaire slash concertfilm van en over Sigur Rós, maar minstens even onthullend is een filmpje met hen dat op de blog van NPR werd gepost, een radiostation in New York (*). In ‘possibly the worst interview in the history of electronic media’ is te zien hoe de legendarisch zwijgzame groepsleden een heel live-interview lang elke vraag antwoorden met yes, no, I don’t know en why not?, om dan uiteindelijk beleefd te besluiten met ’thank you’.

Radiopresentator Luke Burbank: ‘Is het leuk om een succesvolle groep te zijn, rond de wereld te mogen reizen en fascinerende interviews te mogen geven, zoals dit? Is that fun?

Bassist Georg ‘Goggi’ Holm: Ja, dank u. Maar soms is het wel een beetje vermoeiend.

Diezelfde Georg ‘Goggi’ Holm is op het Filmfestival van Gent, waar we hem ontmoeten bij de première van Heima, gelukkig in betere doen. Dat hij het ‘ amazing‘ vond om twee weken met een tourkaravaan door IJsland te mogen trekken om Heima op te nemen, vertelt hij onder meer, met zwaar Björkaccent. Dat hij ‘excited’ was met de cd Hvarf/Heim die bij Heima hoort, ook, met akoestische versies van bestaande songs, en elektronische overschotjes. En dat hij ‘veryhappy’ was om na omzwervingen in Brighton en Barcelona weer in zijn geboortestad te wonen.

Amazing?Excited? Very happy?Barcelona? Toch even checken of we wel iemand van Sigur Rós voor ons zitten hebben. En niet een of andere verdwaalde acteur.

Jij bent toch wel degelijk Georg ‘Goggi’ Holm? De man van wie ooit beweerd werd dat hij vissen kan vangen…

Holm:… met zijn tanden? Dat ben ik, jawel. Maar dat is een indianenverhaal, voor alle duidelijkheid. (lacht) Ik had in een interview een keer verteld dat ik als kind wel eens een karper met mijn blote handen gevangen had. Maar blijkbaar was die anekdote niet sterk genoeg. Dus werden mijn handen… tanden. Journalisten!

Ook gelezen: ‘Veel muzikanten klinken zoals ze eruitzien. Madonna, Motörhead, zelfs Coldplay, jammer genoeg. Sigur Rós niet. Die klinken zoals hun vaderland.’ Was dat een reden om ‘Heima’ te maken? Tonen waar jullie muziek ontstond?

Holm: Niet echt, nee. Na al die wereldtournees wilden we IJsland vooral zélf herontdekken. Achterhalen waar onze roots lagen, want daar waren we nieuwsgierig naar. Heel veel mensen bleven maar herhalen dat onze muziek zo op en top IJslands klonk. Terwijl we nauwelijks wisten wat we ons daar moesten bij voorstellen. Ásbyrgi, het nationale park waar we een van onze concerten speelden, had ik bijvoorbeeld nog nooit gezien. Een van de mooiste plaatsen in IJsland! Net zomin als Kárahnjúkar, waar we gingen protesteren tegen de stuwdam die er gebouwd werd.

Wat dan met de theorie dat jullie muziek zo anders klinkt omdat jullie maar één televisiezender hadden, en liever door het raam naar jullie feeërieke landschappen keken?

Holm: Ach, dat hele idee van IJsland als ongerept eiland waar de beschaving nog nauwelijks is doorgedrongen, dat is gewoon een mythe. Toen ik vier was, hadden we inderdaad maar één televisiezender. Eén die niet uitzond op donderdag, omdat het dan vakantie was, en al evenmin in juli. Maar tegen de tijd dat we muziek begonnen te maken, leefden we allang niet meer zo geïsoleerd. In onze begindagen luisterden we naar de Smashing Pumpkins. En naar Spiritualized en de eerste platen van The Verve en Ride. Zo wereldvreemd waren we dus ook weer niet.

Toch toont ‘Heima’ IJsland zoals we het ons graag inbeelden. Sneeuw in de zomer. De betere maanlandschappen. Een Tolkienachtige kluizenaar die muziek maakt met een rabarberstengel van 100 jaar oud.

Holm:(protesteert) Ik vind dat onze film het feeërieke clichébeeld IJsland net niét bevestigt. We filmden ook heel bewust de spookdorpen, en de vervallen vismijnen waar niemand nog in wil werken. En de aluminiumfabrieken die de regering zogezegd bouwde om de mensen aan het werk te krijgen, terwijl ze allemaal door computers worden gerund.

Was er ook iets wat jullie bewust niét filmden?

Holm: Geisers. Al was het maar omdat we daar geen idiote vragen meer over kunnen hóren. Groepen uit Parijs krijgen toch ook geen vragen over de Eiffeltoren?

En onze horizontale regens zitten ook niet in Heima.

Horizontale regens?

Holm: Ja, in IJsland regent het vaak horizontaal in plaats van verticaal, door de sterke zijwinden. (lacht) Daarom zie je er ook bijna geen mensen met paraplu’s, die hebben toch geen enkele zin.

Sigur Rós heeft veel supersterren als fans. Tom Cruise. Thom Yorke. Gwyneth Paltrow, die haar eerste kindje van Chris Martin op jullie muziek ter wereld bracht. Klopt het dat Damon Albarn zelfs een bar in Rejkjavik kocht nadat hij jullie muziek hoorde?

Holm: Ik betwijfel of het door onze muziek kwam, maar het klopt wel dat hij er ooit aandelen in een bar heeft gehad. Ik geloof zelfs dat hij ooit het IJslands staatsburgerschap heeft aangevraagd. Rejkjavik is nu eenmaal een geweldige plaats als je beroemd bent. Zélfs Michael Jackson zou bij ons gerust gelaten worden.

Wist je dat er in België een tijdje sprake was van ‘het IJslandmodel’? Overheidssteun die onze muzikanten even wereldberoemd moest maken als jullie en Björk?

Holm: Het IJslandmodel? Oei, da’s dan toch een héél ongelukkige naam. Als wij uit IJsland weg geraakten, dan was het ondanks onze regering. Zelfs subsidies voor de peperdure vliegtuigtickets van en naar Rejkjavik waren al te veel gevraagd. Terwijl: als je in een land woont met maar 300.000 inwoners, moét je wel naar het buitenland, hé.

Trouwens: een groep als dEUS kennen ze toch overal? Suds And Soda is in elk geval een van mijn absolute lievelingssongs. Ik stond te beven op mijn benen toen ik Tom Barman de eerste keer ontmoette. (*)http://www.npr.org/blogs/ bryantpark/2007/10/when-good-interviews-go-bad.html

Door Wouter Van Driessche

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content