Joke Willemoens

* 20.25 – Ned2

Boeken en televisie zijn water en vuur? Aan dat cliché hebben onze Noorderburen geen boodschap, want vanavond organiseert de Nederlandse zender NPS opnieuw De Avond van Het Boek, een avondvullend programma dat helemaal in het teken staat van de literatuur, met onder meer een quiz tussen schrijvers en lezers. Het hoogtepunt van de avond wordt ongetwijfeld de bekendmaking van het ‘beste Nederlandse boek aller tijden’. Begin januari gingen NPS en NRC Handelsblad samen op zoek naar het belangrijkste literaire werk uit ons taalgebied. Ze stelden een longlist samen van 250 boeken – van zowel Nederlandse als Vlaamse auteurs – waaruit lezers dan hun favoriet konden kiezen. Dat leverde een shortlist op van tien boeken (voor de titels: zie www.hetbesteboek.nl), en vanavond wordt bekend welk daarvan de meeste stemmen kreeg. Eén ding is al zeker: de winnaar wordt geen Vlaming, want bij de tien finalisten is er geen enkele landgenoot meer. Arjen Fortuin, literair redacteur bij NRC Handelsblad, werkte mee aan de verkiezing.

Hoe hebben jullie de longlist samengesteld?

Fortuin: We hebben die boeken gekozen waarvan we vonden dat ze deel uitmaken van het Nederlandse literaire erfgoed. Je kunt Harry Mulisch of Willem Elsschot nu eenmaal moeilijk negeren. Aan de andere kant wilden we er ook meer omstreden boeken instoppen, waarvan we dachten dat ze anders zouden worden gemist. De lijst is een evenwichtige combinatie.

Bij de tien finalisten vinden we onder meer ‘Het Huis van de Moskee’ van Kader Abdolah, uitgekomen in 2005. Is het niet vreemd dat zo’n recent boek meestrijdt?

Fortuin: Er bestaan bewust geen regels over de inhoud van de boeken of over de verschijningsdatum. Als die er wel zouden zijn, dan kreeg je een gemankeerde publieksverkiezing, en dat wilden we absoluut vermijden. Het moet de keuze van het publiek blijven.

Oorspronkelijk stonden heel wat Vlaamse auteurs in de lijst met 250 boeken. Waarom zijn die er allemaal tussenuit gevallen?

Fortuin: Tja, het grootste deel van de kiezers zijn natuurlijk Nederlanders en ik denk dat die eerder geneigd waren om de Nederlandse auteurs eruit te pikken. Ikzelf vind het jammer, want ik ben een grote liefhebber van Vlaamse boeken. Als het aan mij had gelegen, had De Kapellekensbaan van Louis Paul Boon de prijs gekregen.

Joke Willemoens