Een inleiding op Watchmen, een van de invloedrijkste strips ooit.

Samen met The Dark Knight Returns – de cynische Batman van Frank Miller – en de holocauststrip Maus liet Watchmen de Amerikaanse publieke opinie inzien dat strips ook voor volwassenen waardevolle lectuur konden zijn. 1986-1987 ontketenden de haast gelijktijdig verschenen boeken een schokgolf in de media, die de kop ‘ Vroom Tchac Zowie! Comics Aren’t for Kids Anymore‘ van elkaar overpenden en het label ‘ graphic novel’ definitief lanceerden. Toch zou het nog bijna twintig jaar duren voordat ook Joe Shmoe regelmatig een graphic novel in zijn winkelkar gooide.

In Watchmen werden ook de personages volwassen. Scenarist Alan Moore en tekenaar Dave Gibbons toonden hun hoofdpersonages niet als de klassieke immer onfeilbare superhelden, maar wel als meelijwekkende, twijfelende of cynische mensen van middelbare leeftijd, mét midlifecrisis. Vandaar dat uitgeverij DC Comics Moore niet toestond om bestaande figuren uit haar stal te recycleren. In het zog van The Dark Knight Returns en Watchmen kwam er trouwens een vloed minder geïnspireerde cynische en gewelddadige superheldenstrips.

Moore verkondigde dat je bij elke lezing nog nieuwe dingen in de strip kunt ontdekken, en Watchmen is inderdaad erg complex. Zo leest een personage een piratenstrip vol echo’s van het hoofdverhaal, vulde Moore de strip aan met hoofdstukken uit een autobiografie, krantenartikels en andere fictieve documenten én moest Watchmen een subtiele aanval op het Amerika van Reagan zijn. Zo werd het boek een veelzijdige puzzel, waarvan de essentie moeilijk in een ingekorte versie te vatten valt.

Watchmen betekende de wereldwijde doorbraak van Alan Moore. Voordien had hij wel al wat bestaande Amerikaanse stripreeksen opgefrist, maar buiten Engeland kenden alleen de ferventste striplezers hem. Na Watchmen vergrootte hij zijn faam met onder meer V for Vendetta, From Hell en The League of Extraordinary Gentlemen (alle drie verfilmd) en de gesofisticeerde porno Lost Girls.

De invloed van Watchmen reikte tot ver buiten de strip. De steeds terugkerende gele smiley werd door de strip na jaren opnieuw zo hip dat hij eind jaren 80 tot het symbool van de acid house en new beat uitgroeide.

Moore trachtte met Watchmen te tonen hoe je in een strip anders kunt vertellen dan in overige media. De paginalay-outs van het vijfde hoofdstuk vormen bijvoorbeeld een perfecte spiegel. Mede door zulke experimentjes werd het boek lang onverfilmbaar geacht. Moore zelf herhaalt trouwens dat hij de verfilmingen van zijn werk liever niet ziet. Over het scenario van de Watchmen-film liet hij tegen zijn gewoonte in wél zijn waardering blijken, al nam hij zich nog steeds voor om de film straal te negeren.

Watchmen

De Nederlandse vertaling is uit bij De Vliegende Hollander

Door Gert Meesters

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content