Kunstenaar Depelchin verbeeldt het leven als theater

Voor het eerst geeft het Kasteel van Gaasbeek carte blanche aan een kunstenaar. Spraakwaterval Peter Depelchin kreeg de eer.

“Wat pijn doet is wonde, wat deugd doet is zonde”. Zo begint het fascinerende verhaal dat Peter Depelchin (°1985) in het Kasteel van Gaasbeek vertelt.

De jonge West-Vlaming gebruikt het kasteel tegelijk als decor en als actieve participant. Gaasbeek is voor Depelchin dan ook een soort jeugdliefde: het kasteel speelde een prominente rol in zijn favoriete stripverhaal.

Dat is meteen een mooi voorbeeld van een voor Depelchin belangrijk motief: zijn eigen herinneringen wil hij via zijn kunst collectief maken. Zo wil hij andere mensen aanspreken. Volgens Depelchin moet het beeldend werk van een kunstenaar dan ook “alles omvatten wat in die kunstenaar zit”.

Ego als fallus

Dat streven blijkt uit zijn expo ‘Theatrum Mundi V – Cythera’. Hij laat er de bezoekers kennismaken met zijn bijzonder rijke, met associaties doorspekte wereld. Geestelijk voedsel daarvoor haalt hij uit de mythologie, de klassieke oudheid en de literatuur. In zijn expo stelt hij het leven als een theater voor. Met de mens als marionet die voortdurend naar het onbereikbare streeft.

Dat onbereikbare symboliseert Depelchin door het mythische geboorte-eiland Cythera van Aphrodite, de godin van de liefde. “Als mens creëren we voor onszelf illusies zoals bijvoorbeeld God. We streven naar het goddelijke, maar tegelijk is dat onbereikbaar. God, en de moraal die ermee samenhangt, vormt op die manier de basis van onze driftregulering”, stelt Depelchin.

In die driftregulering speelt de fallus een belangrijke rol. Depelchin ziet de fallus als ultiem symbool voor ons ego. “Mijn fascinatie voor het seksuele is ontstaan tijdens een schoolreis naar Pompeï. Daar zag ik een afbeelding van Priapus, de god van het menselijke verlangen, met een enorme fallus”.

Stadia

Depelchin heeft zijn verhaal in het kasteel opgebouwd in verschillende stadia. Van een schommelende kikker die door zijn kus de drift aanwakkert. Over de acht zuilen van de macht, die tegelijk de lont en de rem op het lustige leven vormen. Voor de kunstenaar vormen ze het fundament van de driftregulering, hij plaatste ze dus in de kelder van het kasteel.

Enkele stadia verder stelt hij de aan de mens eigen gedaanteverwisseling voor. Daarvoor installeerde hij in de Galerijzaal een reeks met water en – uit de Metamorfoses van Ovidius afkomstige – mythologische figuren gevulde bokalen.

De ultieme metamorfose, namelijk de dood, komt aan bod in het volgende stadium: ‘Het retabel van Sint-Joris en Sint-Margaretha’. Margareta kwam aan haar einde door rozendoornen. Die doorn is weer zo’n herinnering, Depelchin kreeg er als kind namelijk eentje in zijn oog. Uiteindelijk eindigt de cyclus op de zolder met ‘Minotauromachie II’: met het afsnijden van de fallus komt daar een einde aan het ego.

Martelaar

Net zoals de kunstenaar een spraakwaterval is, is zijn werk een waterval van fijne pentekeningen. Tekenen vormt dan ook zijn tweede natuur. Zowel in zijn concept als in zijn kunstwerken zelf slaat hij voortdurend aan het associëren. “Eerst teken ik allemaal afzonderlijke figuurtjes. Vervolgens verscheur ik ze en stel ze opnieuw samen”, legt Depelchin uit. Zo ontstaat, zoals bijvoorbeeld op ‘Carpe me’ en ‘The Great Triumphal Luftbalans’, een Boschiaanse wereld met fantastische, vaak seksueel getinte figuurtjes.

Al beperkt Depelchin zich niet tot tekenen alleen. Ook via bijvoorbeeld de teksten op de audioguide brengt hij in het Kasteel van Gaasbeek zijn erg rijke, persoonlijke verhaal tot leven. “Voor mij is de kunstenaar een soort martelaar van zijn eigen ideeëngoed. Hij stelt alles in het werk om zijn doel te bereiken.”

Elien Haentjens

‘Theatrum Mundi V – Cythera’, nog tot 8 augustus in het Kasteel van Gaasbeek. Op 31 juli en 28 augustus organiseert het Kasteel telkens een champagnenocturne. In september is het werk van Peter Depelchin te zien bij zijn Gentse galerie s. & h. de buck.