‘Yes, I fuck. Don’t you?’ Is Julia Ducournau de vrouw die de cinema nodig heeft?

Julia Ducournau © AFP

In haar gory langspeeldebuut Grave, in Gent bekroond met de Explore Award, slaagt de Franse Julia Ducournau erin van kannibalisme haast iets menselijks te maken. Is zij de regisseur die de hedendaagse cinema nodig heeft?

In Grave volgen we de vegetarische eerstejaarsstudente Justine (Garance Marillier) tijdens haar studentendoop aan de Faculteit Diergeneeskunde. Wanneer ze gedwongen wordt een nier op te eten, barst de kannibaal in haar los, met onthutsende verrassingen en ongemakkelijke scènes tot gevolg.

Het kannibalisme van Justine is het noodzakelijke kwaad waarmee Julia Ducournau de ontluikende seksualiteit, het vrouw zijn en het lichamelijke benadert, en dat met een verfrissende en een authentieke blik.

Zelfs wanneer mijn personages in hun ondergoed rondlopen, zijn ze niet sexy. Ze zijn slonzig, net zoals wij wanneer wij op ons gemak alleen thuis zijn.

Als dochter van twee artsen zag Ducournau het lichaam altijd al als iets triviaals en vermakelijks. En op die trivialiteit van ons lichaam, die indruist tegen de male gaze-traditie, wil ze haar toeschouwers wijzen. ‘Zelfs wanneer mijn personages in hun ondergoed rondlopen, zijn ze niet sexy. Ze zijn slonzig, net zoals wij wanneer wij op ons gemak alleen thuis zijn. Die slonzigheid gaat in tegen de manier waarop men de vrouwelijke seksualiteit meestal afschildert. In die zin is mijn film feministisch. Ik wil jonge vrouwen steunen in de manier waarop ze over hun seksualiteit denken. ‘Yes, I fucking fuck. So fucking what? Don’t you?’ Dát is de houding die ze zouden moeten aannemen.’

Wat was de aanzet tot het schrijven van dit script?

DUCOURNAU: Mijn producer, die toen mijn producer nog niet was, stelde me voor een film te maken met kannibalisme als een van de hoofdonderwerpen. Dat idee sprak me wel aan, omdat ik graag werk rond het lichaam en de metamorfose ervan. Ik stelde de eis dat het mijn hoofdpersonage moest zijn dat een kannibaal wordt.

Je benadert kannibalisme met een verrassende neutraliteit.

DUCOURNAU: Ik wilde het hoofdpersonage niet met de vinger wijzen, of het onderwerp van buitenaf beschrijven. Daarom koos ik ervoor mijn verhaal rond een personage te bouwen dat zeer herkenbaar en innemend is, en dat voor de ogen van de toeschouwer een metamorfose ondergaat. De uitdaging voor mij als scenariste en regisseur bestond erin de sympathie en empathie van het publiek tegenover Justine op peil te houden.

Stond die neutraliteit in functie van een hoger doel?

Ik wilde het moraal van de toeschouwer ontwrichten.

DUCOURNAU: Ik wilde het moraal van de toeschouwer ontwrichten door te vertrekken vanuit een gegeven dat terstond als onmenselijk wordt beschouwd. Wij trachten die kant van de menselijkheid te onderdrukken, omdat ze te donker en te beangstigend is. Ik wilde ze net terug bij het inherente menselijke doen aansluiten. Want je kan pas over het mens-zijn en de menselijke identiteit nadenken als je ook die kant van ons bestaan erkent.

Grave wordt tot het horrorgenre gerekend. Ben je het daarmee eens?

DUCOURNAU: Ik bekijk bijna uitsluitend horrorfilms, ik ben er gek op. Maar Grave beschouw ik absoluut niet als een horrorfilm, nee. Bepaalde scènes zijn visueel expliciet en gory, dat wel. Hoe kan het ook anders, als je een film over kannibalisme maakt? Voor mij is Grave een cross-over van drama, comedy en body horror, een heel specifiek subgenre van horror.

In je kortfilm Junior (2011) en in de tv-film Mange (2013) speelde ze ook al mee, en nu gaf je haar ook de hoofdrol in je langspeeldebuut: Garance Marillier. Hoe verliep jullie samenwerking?

Grave
Grave© GF

DUCOURNAU: Ik leerde haar kennen toen ze twaalf was en meespeelde in Junior. Nu is ze achttien. Ik heb haar zien opgroeien. Ook naast de set zijn we erg close. Toen ik haar voor het eerst zag, was ze al een tikkende tijdbom. Ze had zo veel energie. She was all over the place. Nu weet ze dat te kanaliseren. De manier waarop ze zich tot haar lichaam verhoudt, is zeer specifiek en komisch. Als ik zie hoe ze evolueert als actrice zie ik tegelijkertijd ook mijn evolutie als regisseur. We zijn zeer goed op elkaar ingespeeld, waardoor we op de set steeds minder hoeven te spreken. Wat voor mij heel bevrijdend is, omdat ik dan meer aandacht kan schenken aan het in beeld brengen van het lichamelijke.

Beschouwt u Grave als een feminiene of feministische film?

DUCOURNAU: De film is feministisch zonder feminien te zijn. Ook al zijn er scènes die onttrokken zijn aan de feminiene leefwereld, ze hanteren een universele toon. Door het lichamelijke alsook de weerzin die men daartegen kan hebben centraal te stellen, was de stap naar gendergelijkheid overbrugbaar, want uiteindelijk zijn alle lichamen en sensaties die ze kunnen opwekken dezelfde. Grave is feministisch in die zin dat hij de ontluikende seksualiteit van de vrouw niet aan schaamte, twijfel, passiviteit of een slachtofferrol koppelt. Dat zijn verbanden die jammer genoeg te vaak gelegd worden en die we vandaag de dag niet nodig hebben. Justine weet dat ze wil neuken, neemt zelf het initiatief, geniet glorieus van haar orgasme en heeft daar verder geen problemen mee.

Bo Alfaro Decreton

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content