Waarom hebben austronautes in films altijd dode kinderen?

© /
Geert Zagers
Geert Zagers Journalist bij Knack Focus

Het vreemde is dat scenaristen blijkbaar maar op één ding kunnen komen om astronautes te motiveren, kleur te geven of gelaagder te maken: hun kinderen laten sterven.

Is de Dode Vrouw in de Frigo opmerkelijk door de algemeenheid van het cliché, dan valt de Astronaute met het Dode Kind op door de bizarre specificiteit ervan: gaat een vrouwelijke heldin de ruimte in, dan volgt een flashback van haar dode kind.

Het zit in Gravity, waarin blijkt dat Sandra Bullock een dochter had die is gestorven in een speeltuinongeval. Het zit in Arrival, waarin de verhaallijn van Jessica Chastain voortgestuwd wordt door de toekomstige herinneringen aan de dood van haar dochter – menen we ons te herinneren Het zat in Aliens, dat uit tijdsgebrek een scène schrapte waaruit bleek dat Sigourney Weaver de tweede keer de ruimte in trekt omdat haar dochter ondertussen gestorven is.

Moraal van het verhaal: je kinderen zijn niet zonder reden gestorven, want vrouwen met levende kinderen trekken de ruimte niet in.

Hebben mannelijke helden dode vrouwen nodig, dan kunnen vrouwelijke helden niet zonder dode kinderen.

Het recentste voorbeeld van de Astronaute met het Dode Kind is meteen ook het meest tekenende. The Cloverfield Paradox, een scififilm van Netflix, scoorde hoog op de woke-index met een zwarte regisseur, een zwarte vrouw als hoofdpersonage en een diverse cast, maar mispakte zich vervolgens aan één plotlijn. In de film trekt Gugu Mbatha-Raw de ruimte in om een partikelgenerator op te starten en aldus de wereld te redden. Al snel blijkt dat dat niet haar enige motivatie is: haar twee kinderen zijn gestorven.

Waarna de film het cliché nog een stukje verder uitdiept. Mbatha-Raw komt in een parallel universum terecht waarin ze op aarde bleef en niet naar de ruimte ging. De twist: in dat parallelle universum blijken haar twee kinderen wél nog te leven. Moraal van het verhaal: je kinderen zijn niet zonder reden gestorven, want vrouwen met levende kinderen trekken de ruimte niet in.

Dat was wat wrang.

Het is onduidelijk waar de Astronaute met het Dode Kind precies vandaan komt. Het lijkt een manier van scenaristen om vrouwelijke personages menselijker te maken – ‘Ja, je trok de ruimte in, je vocht tegen een killer alien en je kunt met een vlammenwerper overweg, maar diep vanbinnen blijf je toch een mama, niet, Sigourney?’

Het lijkt zeker ook een vastgeroeste metafoor in het scifigenre te zijn, een genre dat een obsessie met verlies en rouw heeft – ‘Ja, je bent op eigen kracht weer op aarde geland met een geïmproviseerde capsule, maar eigenlijk deed je het om je verlies te verwerken, toch, Sandra?’ Maar het vreemde is dat scenaristen blijkbaar maar op één ding kunnen komen om astronautes te motiveren, kleur te geven of gelaagder te maken: hun kinderen laten sterven.

Serieus. Dat is verontrustend specifiek.

Lees alles over de Astronaute met het Dode Kind en zes andere clichévrouwenrollen waar we vanaf moeten in onze +zone of in de Knack Focus van 20 juni 2018.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content