Terugblik op de carrière van Roland Verhavert (1927-2014)

Roland Verhavert © Piet Goethals

Roland Verhavert was een criticus, docent en regisseur die de Vlaamse film naar een hoger plan bracht. De ‘peetvader van de Vlaamse film’ overleed op 26 juli 2014.

Verhavert werd geboren op 1 mei 1927. Zijn lange carrière in de wereld van het bewegend beeld begon in 1953 als monteur en presentator van de Vlaamse filmprogramma’s Première en Close Up. In de decennia die daarop volgden zou hij het tv-format langzaam maar zeker inruilen voor die van de documentaire en de kort- en speelfilm.

Zo maakte hij in 1969 een uitgebreide documentaire over het leven en werk van dichter, toneelschrijver en essayist Maurice Maeterlinck, tot op vandaag de enige Belg die de Nobelprijs voor de Literatuur won. Een jonge Jan Declair las daarin voor uit het werk van de beroemde Belg. Vier jaar later mocht Decleir opnieuw aantreden in een film van Verhavert: Rolande met de bles (1973). Deze prent (zijn derde langspeler) is een verfilming van De 40 brieven naar Rolande van Herman Teirlinck, een roman over een WOI-veteraan (Jan Decleir) die geen keuze kan maken tussen zijn landelijke roots en de lokroep van het mondaine Parijs. Decleir zou daarna in nog drie romanverfilmingen van Verhavert opduiken: De loteling (1974), Pallieter (1976) en Brugge, die stille (1981).

In die laatste film toonde hij van zijn meest ambitieuze kant. Hij bracht Hitchcock naar het Venetië van het noorden door het verhaal van een rouwende man die plots op het evenbeeld van zijn overleden vrouw botst tegen een droomachtige achtergrond te plaatsen. Die knipoog naar Vertigo was niet zijn enige moment van grootsheid. Eerdere films gaven ook al blijk van zijn durf en visie en werden meer dan eens gelauwerd. Zijn eerste langspeler, het jazzy Meeuwen sterven in de haven (1955), werd genomineerd voor de Gouden Palm op het Filmfestival van Cannes. De opvolger, Het afscheid (naar de gelijknamige roman van Ivo Michiels), viel in Antwerpen, Cork en Venetië in de prijzen. De loteling (naar de klassieker van Hendrik Conscience) tenslotte, dong mee naar de Gouden Beer op het Filmfestival van Berlijn.

In eigen land werd zijn lange loopbaan recent nog onder de aandacht gebracht. In 2009 kreeg hij tijdens een gala-uitzending van de digitale filmzender PRIME een Lifetime-Achievement Award. In zijn dankwoord die avond zei hij dat herinnerd worden het mooiste is dat er is. In 2012 kreeg hij dan de Prijs van Verdienste op het Festival van de Sociale Film in Antwerpen. (TVL)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content