Meryl Streep & Tom Hanks, het exclusieve dubbelinterview: ‘Dank u, Trump! Dank u, Weinstein!’

Een beeld uit The Post © /
Dave Mestdach
Dave Mestdach Chef film van Knack Focus

Knack Focus brengt u in de laatste weken van 2018 de beste verhalen van het afgelopen jaar. Een daarvan is het exclusieve gesprek met Tom Hanks en Meryl Streep, samen 25 Oscarnominaties waard. ‘Geloof ik in flirten? Reken maar. Ik ben er op dit moment zelfs mee bezig.’

Meryl Streep en Tom Hanks behoren in Hollywood al een eeuwigheid tot de top, maar The Post is vreemd genoeg pas hun eerste film samen. Hollywoods koningskoppel over vrije pers, #metoo en gendergelijkheid. ‘We hebben het gecheckt en kregen wel degelijk hetzelfde betaald: elk 3600 dollar.’

Lees hier de rest van de beste Knack Focus-verhalen uit 2018.

Meryl Streep is 68, maakte in 1977 haar filmdebuut in Fred Zinnemans Julia en verzamelde sindsdien maar liefst twintig Oscarnominaties, een absoluut record. Tom Hanks is zeven jaar jonger, debuteerde in 1980 in de B-horrorfilm He Knows You’re Alone en heeft met vijf nominaties ook niet slecht geboerd. Maar Streep en Hanks staan niet alleen om hun curriculum, of om alle pruiken en accenten die ze zich door de jaren hebben aangemeten, te boek als Hollywood-royalty. Al die jaren hielden ze er ook een smetteloos imago op na, zonder hun progressieve mening over politieke of sociale kwesties – beiden staan bekend als boegbeelden van liberal Hollywood – daarom onder stoelen of banken te steken.

Waarom wij nooit eerder samen speelden? Ik ben zeven jaar ouder dan Tom. In Hollywood betekent dat dat ik zijn moeder of die van zijn lief had moeten spelen.

Meryl Streep

Dat de twee iconen nooit eerder samen op het witte doek te bewonderen waren, mag dus verbazen. Laat het aan Steven Spielberg, al net zo lang de regerende keizer van Hollywood, om daar eindelijk verandering in te brengen. In zijn nieuwste film, op feiten gebaseerde film The Post – over de journalisten die in 1971 mee de Pentagon Papers publiceerden – spelen beide Oscarwinnaars rollen die hun publieke persona als gegoten zitten. Hanks incarneert Ben Bradlee, de onkreukbare hoofdredacteur van The Washington Post die al door wijlen Jason Robards werd vertolkt in de ultieme journalistenfilm All the President’s Men (1976), waarvan The Post historisch gezien trouwens een prequel is. Streep speelt Kay Graham, de eigenares van diezelfde krant, die ondanks grote druk vanuit het Witte Huis en president Richard Nixon, toch haar fiat geeft om het gelekte geheime rapport van het Amerikaanse ministerie van Defensie te publiceren. Daaruit blijkt dat de regering jarenlang en bewust publiek en Congres over haar rol in de Vietnamoorlog heeft voorgelogen.

Toch is The Post, dat zich ongetwijfeld mag opmaken voor de nodige Oscarnominaties, niet zomaar een film over een bevlekte brok Amerikaanse geschiedenis. Onder de historische toplaag schuilt een heel actuele en relevante boodschap: niet alleen is The Post Spielbergs liefdesbrief aan de vrije pers, een film die duidelijk maakt dat kritische en onafhankelijke journalistiek onontbeerlijk is in een solide functionerende democratie, de film maakt bovendien zonneklaar dat er ook in het verleden – toen fake news en alternatieve feiten nog moesten worden uitgevonden en The Donald nog gewoon een egomaan rijkeluiszoontje was – al briesende en jokkende presidenten waren met een fundamenteel wantrouwen in de media.

Iedereen kan op een website zijn opinie posten en mensen proberen wijs te maken dat dat nieuws is. Ik vrees dat journalistiek iets anders is.

Tom Hanks

En hoewel Spielberg The Post op oerklassieke Hollywoodleest heeft geschoeid is het ook in andere opzichten een film van en voor zijn tijd. Dat eindelijk spilfiguur Kay Graham wordt belicht, die in All the President’s Men geeneens werd vernoemd, is niet toevallig. ‘Het is niet omdat de geschiedenis in het verleden hoofdzakelijk door mannen werd geschreven dat er geen vrouwen waren die er een cruciale rol in hebben gespeeld’, zegt Streep wanneer we haar en Hanks ontmoeten in een chic hotel in Londen. ‘In Kay Grahams tijd was journalistiek nog haast een exclusieve mannenzaak. Gelukkig hebben we in anderhalve generatie tijd flink wat vooruitgang geboekt. Dertig tot veertig procent van de journalisten die ik tegenwoordig ontmoet, zijn vrouwen. Dat was in de jaren 70 ondenkbaar. We zijn er nog niet, maar we zijn op de goede weg. Kay was een pionier, een vrouw ook met een grote verantwoordelijkheidszin. Ik vind het een hele eer om haar te mogen vertolken.’

Fake news is ook goed nieuws: 'Het haalt het beste in journalisten naar boven. En voor jongeren is journalistiek weer een roeping.'
Fake news is ook goed nieuws: ‘Het haalt het beste in journalisten naar boven. En voor jongeren is journalistiek weer een roeping.’

The Post is in amper negen maanden gemaakt, wat uitzonderlijk snel is.

Tom Hanks: (knikt) Ik was in het voordeel omdat ik weet hoe Steven werkt. Dit is al onze vijfde film samen, en toch heb ik telkens een heel ander type gespeeld – wat bewijst hoe veelzijdig hij is. Ik wist vooraf dat hij ons vrijheid zou gunnen. Ik wist vooraf dat we niet alles zouden repeteren. Ik wist hoe vlot en efficiënt hij is. We zijn eraan begonnen met een script dat bijlange niet zo gelaagd was als de film doet vermoeden, maar Steven weet als geen ander dingen gaandeweg uit te diepen. Ik heb dat vooraf ook aan iedereen gezegd om hen op hun gemak te stellen.

Streep: Behalve aan mij dan. Bedankt, hoor.

Hanks: Omdat jij mijn baas speelt, Meryl. Du-uh. Ik probeerde je zo veel mogelijk te verwarren zodat ik meer close-ups zou krijgen. Je draait toch al lang genoeg mee om te weten hoe het spel gespeeld wordt. (lacht)

Streep: Het was in elk geval elke dag werken tegen de deadline. Net als echte journalisten. Ik leerde mijn tekst tijdens de lunch omdat Steven elke dag met een nieuwe versie van het script en met nieuwe ideeën kwam aanzetten. Het was dingen al doende uitvinden en uitproberen. Steven is als een jazzmuzikant. Hij heeft een structuur, maar weet daar meesterlijk rond te improviseren.

Hoe komt het dat het zo lang heeft geduurd vooraleer we jullie beiden samen in een film konden zien?

Streep: Dat hebben wij ons ook afgevraagd. Ik ben zeven jaar ouder dan Tom. In Hollywood betekent dat dat ik ofwel zijn moeder had moeten spelen. Ofwel de moeder van zijn love interest.

Mijn personage Ben Bradlee begreep al heel snel dat mensen liegen: de postbode, de politiecommissaris, politici… De truc is: wees een cynicus, maar wees niet cynisch.

Tom Hanks

Onlangs bleek dat Michelle Williams voor de reshoots van All the Money in the World amper 1000 dollar betaald kreeg en Mark Wahlberg meer dan een miljoen. Hebben jullie gecheckt hoe dat tussen jullie zat?

Hanks: Reken maar. Toen we dat hoorden hebben we het meteen gecontroleerd en we kregen wel degelijk precies hetzelfde betaald. Elk 3600 dollar. (lacht)

Dat zal wel. Ben Bradlee, die je ook een paar keer hebt ontmoet, werd in All the President’s Men al vertolkt door Jason Robards. Heb je die film nog eens herbekeken?

Hanks: Nee. Ik heb hem natuurlijk gezien. Een miljoen jaar geleden heb ik zelfs nog met Jason gewerkt (in 1993, voor Philadelphia , nvdr.). We hebben toen ook over All the President’s Men gesproken, maar het had weinig zin me daarop te baseren. Het feit is: niemand wist indertijd wie Ben Bradlee was. Hij was de hoofdredacteur van een regionale krant, een kerel die achter de schermen werkte. The Washington Post is pas een nationaal instituut geworden door de Pentagon Papers en het Watergate-schandaal. Jason kon dus helemaal zijn gang gaan om Bradlee te spelen. Voor mij was het daarom een personage dat op zichzelf stond. Alsof je de zoveelste versie van Richard III, Jago of Frankenstein brengt.

Kay Graham, die in 2001 overleed, heeft lang geaarzeld om de Pentagon Papers openbaar te maken, omdat de regering met een publicatieverbod dreigde, zoals ze The New York Times daarvoor ook al het zwijgen had opgelegd. Zou je in haar plaats stoutmoediger zijn geweest, of net niet?

Streep: Ik denk dat ik, net als Kay en zo veel andere vrouwen, een voorzichtige, aarzelende natuur heb als het over ingrijpende beslissingen gaat. Er is ooit onderzoek gedaan naar mensen die op Wall Street werken waaruit bleek dat mannen risico’s minder schuwen dan vrouwen, maar ook dat vrouwen de gevolgen van hun beslissingen beter kunnen inschatten. Als je naar de uiteindelijke resultaten en successen kijkt, scoren mannen en vrouwen even goed. Ze hebben gewoon een andere manier van werken.

Geloof ik in flirten? Reken maar. Ik ben er op dit moment zelfs mee bezig.

Meryl Streep

Is dat ook zo in Hollywood? Heb je het gevoel dat je als vrouw extra op je woorden moet letten?

Streep: Soms. Zoals nu. (lacht) Voor vrouwen gelden nu eenmaal andere regels. Mannen kunnen kemels schieten, de volgende dag doen alsof er niks gebeurd is en vervolgens opnieuw royaal in de fout gaan. Van vrouwen wordt dat veel minder getolereerd. De standaard waaraan we moeten voldoen, ligt stukken hoger. Misschien gaat dat ooit weg, maar dat is nu duidelijk nog steeds het geval. En niet alleen in Hollywood, maar op alle werkvloeren.

The Post is een hommage aan de onafhankelijke journalistiek. Is de pers kwalitatief veel veranderd sinds de jaren zeventig?

Streep: De kwaliteit is flink gestegen.

Hanks: (verbaasd) Hoe bedoel je?

Streep: De crisis die de journalistiek momenteel doormaakt, haalt het beste in journalisten boven. Er moet alsmaar meer en sneller nieuws geproduceerd worden, de klok rond. Dat opent een bres voor fake news en ongecontroleerde en gekleurde bronnen, maar toch merk je dat heel veel journalisten zich tegen die druk verzetten. De rector van Columbia University, die consultant was op de set, vertelde: ‘Trump en fake news hebben de deuren wagenwijd opengezet. We worden de jongste tijd opnieuw overstelpt met geëngageerde jongeren die dolgraag de journalistiek in willen. Het is opnieuw een roeping in plaats van een job.

Hanks: Iedereen met een podcast kan zich tegenwoordig wel journalist noemen. Iedereen kan zijn opinie posten en mensen proberen wijs te maken dat dat nieuws is. Ik vrees dat journalistiek iets anders is. Het is graven tot je niet ‘een verhaal’ hebt, maar ‘het verhaal’. Tot je de waarheid hebt, in plaats van een bundel anekdotes. Dat besef is fundamenteler dan ooit in deze tijden van verbale kakofonie, woedeaanvallen en xenofobie die zomaar online gegooid worden en die een kafkaiaans stelsel van halve feiten en hele verzinsels hebben geconstrueerd, waardoor ‘de waarheid’ en ‘het verhaal’ haast onvindbaar en onbereikbaar lijken. Iedereen heeft het recht op zijn eigen mening, niemand heeft het recht op zijn eigen feiten.

Je kunt het internet daarom nog niet blokkeren. Kun je überhaupt iets doen tegen die fake news-cultuur?

Streep: Alerter zijn. Beseffen dat er ook binnen onze eigen cultuur destructieve stemmen zijn die erop uit zijn democratische instituten onderuit te halen. Een goede opleiding is en blijft de beste firewall tegen fake news die er is.

Hanks: (knikt) Bradlee begreep al heel snel in zijn carrière dat mensen liegen: de postbode, de politiecommissaris, politici… Het internet barst van de leugens. De truc is: wees een cynicus, maar wees niet cynisch. Er is wel degelijk zoiets als een verifieerbare waarheid, en je mag het daarmee eens zijn of niet, maar ze bestaat. Je kunt niet zomaar klakkeloos geloven wat het internet – of een film, of een boek – je oplepelt. En je kunt de waarheid al helemaal niet ontkennen en negeren, zeker niet als je een ambt als journalist of president bekleedt.

'Ik wil geen films maken die gewoon bedrijfspraat verkopen of alleen voor de eigen kerk preken.'
‘Ik wil geen films maken die gewoon bedrijfspraat verkopen of alleen voor de eigen kerk preken.’

Denk je, met dat in gedachten, dat de geschiedenis nog zwaarder zal oordelen over Trump dan over Nixon?

Streep: Ik denk dat we Trump op termijn dankbaar zullen zijn. Omdat hij ons er door zijn gedrag aan herinnerd heeft hoe essentieel maar tegelijk hoe fragiel democratische instituten en grondwettelijke rechten zijn. Hij heeft onze alertheid en kritische geest aangewakkerd. Ik denk dat we finaal zullen zeggen: dank je, Donald. Ik denk dat we finaal ook zullen zeggen: dank je, Harvey Weinstein, om door je wangedrag duidelijk te maken dat er dringend wat moest gebeuren tegen seksueel misbruik. Dank je om mogelijk te maken dat de pijn van zovele vrouwen eindelijk wordt gehoord, dat de stilte wordt doorbroken. Zulke scharniermomenten veranderen de wereld ten goede. Daar ben ik van overtuigd. Kijk naar het #metoo-debat. Er is al te veel naar buiten gekomen en het houdt al te lang aan om nog te geloven, of te vrezen dat het wel over zal waaien. En de beweging groeit gelukkig nog steeds. Er is iets fundamenteel veranderd en dat kun je niet meer terugdraaien.

Wat vind je van de Franse open brief, onder meer door Catherine Deneuve ondertekend, die stelt dat de #metoo-aantijgingen uit de hand zijn gelopen?

Streep: Ik heb die brief nog niet gelezen en dus wil en kan ik er niets over zeggen. Ik wil eerst de nuances kennen, weten wie wat heeft gezegd.

In grote lijnen komt het erop neer dat de ondertekenaars vinden dat #metoo in een heksenjacht is ontaard en dat alle interactie tussen mannen en vrouwen verdacht dreigt te worden, ook flirten.

Streep: Moeten mannen en vrouwen krampachtig met elkaar omgaan? Natuurlijk niet. Geloof ik in flirten? Reken maar. Ik ben er op dit moment zelfs mee bezig. (lacht) Laat ons alsjeblief blijven flirten. Maar laat ons ophouden met alle vormen van aanranding.

Hanks: De Rubicon die #metoo is overgetrokken – hoewel we nog moeten wachten op de backlash van de backlash van de backlash – is dat het níét over flirten gaat. Er is geen wet tegen flirten, tegen verliefd worden op het werk – en gelukkig maar. Er moet wel een code en ethos zijn tegen je macht gebruiken om seksueel iets gedaan te krijgen van iemand die niet in de positie is om nee te zeggen. Dáár gaat #metoo over. Er is geen wet die je verbiedt om een klootzak te zijn. Maar er moet op het werk wel een klimaat worden gecreëerd waarin je gewoon geen klootzak kúnt zijn. Tuurlijk hotst en botst het debat momenteel alle richtingen uit, maar ik heb nieuws voor je: flirten zal nooit verboden worden. Seksueel agressief gedrag wel.

Het wordt stilaan een enorm krachtige coalitie waartegen Trump moet opboksen

Meryl Streep

Streep: Ik geloof ook niet dat het onderscheid voor mannen zo moeilijk is. Jij bent een heteroseksuele kerel? Wel, stel je eens voor dat je in de metro staat en dat een andere vent plots zijn stijve penis tegen je aan drukt. Dat is niet flirten, dat is een misdaad. Het gaat ook altijd over dominantie, over je macht laten gelden. Over duidelijk maken wie boven op wie zit.

Hanks: Of wie achter op wie zit, naargelang je voorkeur. (lacht)

Even terug naar Trump. Die heeft op Twitter al vaak uitgehaald naar Hollywood, dat hij een verdorven links nest vindt, en zelfs naar jou persoonlijk, Meryl. Hoe ga je daarmee om?

Streep: Ach. We zijn makkelijke doelwitten. Je kunt haast niet naast ons mikken. Acteurs worden gezien als frivool, onze kop staat op affiches en er zijn onnozele kanten aan ons beroep die gewoon vragen om geridiculiseerd te worden. Maar niet alleen Hollywood, de hele artistieke wereld roert zich, de media roeren zich, academici roeren zich, sociale en politieke bewegingen roeren zich, burgers roeren zich… Het wordt stilaan een enorm krachtige coalitie waartegen Trump moet opboksen.

Vinden jullie het, gelet op jullie status, belangrijk om films te maken met maatschappelijke relevantie, met gravitas?

Streep: Wel, er is gravitas, en er is óók Mamma Mia 2 (Streep zal komende zomer te zien in de sequel op de film naar de gelijknamige ABBA-musical, nvdr.). Straks allemaal gaan kijken, hoor. (lacht)

Hanks: Er is authenticiteit. Of die nu licht of zwaar is, maakt niet uit. Er is niks waardevollers dan een film die mensen samenbrengt en entertaint. Maar er is ook niks waardevollers dan een film die een serieus onderwerp op een integere manier tackelt. Zoals The Post. Wat je niet wilt, is een film die gewoon bedrijfspraat verkoopt, of die zo geredigeerd is dat hij enkel voor de eigen kerk preekt. Ik ga zelf niet naar dat soort films en ik wil ze als acteur – én als producent – ook niet maken. Ik wil als kijker niet voortdurend het gevoel hebben dat me een of andere boodschap opgelepeld wordt, of dat ik als marketingdoelwit wordt behandeld. Wat dat betreft, ben ik in al die jaren niet veranderd. Authenticiteit is altijd mijn drijfveer geweest. Dat, en een gratis beurt bij de kapper. (lacht)

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content