Focus Festivaldagrecensie: En Waar de Sterre Bleef Stille Staan

De tweede film op het programma van de Knack Focus Festivaldag was een opmerkelijke surrealistische productie van eigen kweek.

‘En Waar de Sterre Bleef Stille Staan’ is het regiedebuut van Gust Van den Berghe, en tevens ’s mans eindwerkproject aan het Rits. De mystieke zwart-witvertelling – gebaseerd op een tekst van de Vlaamse schrijver Felix Timmermans – werd op luid applaus onthaald tijdens zijn doortocht in de Quinzaine Des Réalisateurs, de cinefiele sectie van het Filmfestival van Cannes. Bovendien kreeg hij ook uitstekende Amerikaanse reviews: Variety is zelfs van mening dat de film zich kan meten met Italiaanse classics, van Pasolini’s poëzie tot Fellini’s opera-achtige melodramatiek. Ook bij ons kan hij op de nodige goedkeuring en belangstelling rekenen.

Geflankeerd door een cast die hoofdzakelijk bestaat uit acteurs met het syndroom van Down, schetst Van den Berghe in pittoreske zwart-witshots een eerlijk poëtische maar oer-Vlaame variant op het verhaal van ‘Kinneke Jezus’ en de ‘Drie Koningen’, een traditie die de internationale wereldbevolking tot nog toe vreemd was.

Suskewiet (Jelle Palmaerts), Pitje Vogel (Paul Mertens) en Schrobberbeeck (Peter Janssens) zijn drie bedelaars die in een permanente staat van honger en armoede verkeren, en hier genoeg van hebben. Op een kerstavond besluiten ze het lied van ‘Driekoningen’ te gaan zingen, om hun drang naar jenever te kunnen bekostigen. Met succes, al wordt het drietal algauw overmand door gulzigheid (spreekwoordelijk ‘zijn ziel verkopen aan de duivel’) en ontstaat er onenigheid binnen de groep.

Deze film laat zich niet makkelijk recenseren, al is het maar omdat hij nauwelijks kan worden ondergebracht in een bepaalde categorie of een specifiek genre. Het is een film die het zonder afgelijnde structuur of narratief moet stellen, maar kracht put uit een bevreemdend en hallucinant sfeertje (de enige scène in kleur speelt zich af in een afgeladen volle discotheek, waar een transseksueel Turkse deuntjes zingt…bizar). Het klassieke tempo en de bij vlagen onverstaanbaar taal van de hoofdpersonages zorgen voor een afwisselend geestige en frustrerende ervaring.

‘Little Baby Jesus of Flandr’ – zo luidt de titel in het buitenland – is ongetwijfeld het werk van een veelbelovend talent. De symbolische kracht wijst op een begeesterde cinematografische visie van de regisseur. Toch primeert het bevreemdende – je wordt bijna overmeesterd door het rariteitenkabinet waarmee ik de cast impliceer – op het narratieve. Ach, misschien dat een tweede visie wel soelaas kan brengen.

Andreas Ilegems