Nu te bewonderen op dvd: een glorieuze kleurenrestauratie van Visconti’s eerste opera-achtige historische melodrama.
Senso (1954)
Film: **** ~ Extra’s: 0
(Homescreen)
Dit somptueuze meesterwerk van Luchino Visconti vertelt het verhaal van een noodlottige alles verterende liefde. Die speelt zich af tegen de achtergrond van het Risorgimento – een politieke beweging uit de 19e eeuw die onder de noemer ‘herrijzenis’ streefde naar een Italiaanse eenheidsstaat – en het verval van de oude orde in het Italië van de jaren 1860.
Uit liefde voor een officier (Farley Granger) van het Oostenrijkse bezettingsleger verraadt een jonge gravin (Alida Valli) haar man, broer en vaderland en verzaakt ze ook aan haar eigen waardigheid. Als ze ontdekt dat de man voor wie ze dit alles heeft opgeofferd, haar liefde niet beantwoordt, bewerkstelligt ze zijn ondergang.
De gedoemde minnaars staan symbool voor de ontbinding van twee sociale klassen: enerzijds de Venetiaanse aristocratie die aarzelt tussen steun aan het verzet en collaboratie, anderzijds de Oostenrijkse militaire kaste die ten dode is opgeschreven. De verheven tragedie die Visconti hier opvoert, schrijdt plechtstatig voort op de tonen van Anton Brückners Zevende Symfonie. De voor deze digitalisering prachtig gerestaureerde weelderige Technicolorfotografie van Visconti’s eerste kleurenfilm is het werk van twee grote cameravorsten: nadat G.R. Aldo tijdens de opnames verongelukte, nam de Amerikaan Robert Krasker immers zijn taak over. In kleurschakeringen en composities evenaren ze Venetiaanse meesters als Titiaan en Tintoretto, maar Visconti weet de emotionele conflicten zo tijdloos te maken dat de film zo veel meer is dan de som van zijn decoratieve en schilderkunstige referenties.
Hoogtepunten genoeg in deze als één grote opera opgebouwde film. Denk aan de openingsscène waarin een opvoering van Verdi’s Il trovatore in de La Fenice-schouwburg in een anti-Oostenrijkse betoging ontspoort, de slag van Custoza die begint met de netjes geordende opmars van de infanterie, maar in een chaotische terugtocht eindigt of Alida Valli’s spookachtige wandeling door de sombere straten van Verona terwijl haar deserterende minnaar voor het vuurpeloton wordt gesleept.
Patrick Duynslaegher
