dEUS @ TivoliVredenburg: E-T-E-R-N-A-L

‘God of small things’: dEUS toonde zich afgelopen vrijdag, tijdens een semi-akoestisch optreden in het Nederlandse Utrecht, een meester in de eenvoud.

Utrecht kreeg eind vorige week een dubbele dosis dEUS geïnjecteerd, met een reguliere rockshow op donderdag (in het te verdwijnen Tivoli Oudegracht) en een semi-akoestische set op vrijdag (in het heropende TivoliVredenburg). Wij waren getuige van het tweede concert. Dat werd er eentje voor de eeuwigheid.

“Welkom bij onze recordpoging om 1.200 Hollanders stil te krijgen”, stak Tom Barman van wal. “Sommige nummers die u vanavond te horen krijgt, hebben we al lang niet meer gespeeld. Sommige nummers hebben we nog nooit gespeeld. Sommige nummers kénnen we zelfs niet. (lacht)” Onvoorspelbaarheid troef, dus. Of heeft u al ooit een dEUS-optreden gezien in een theatrale setting, waarbij zowel band als publiek op stoeltjes zaten?

Liefdeslyriek

dEUS zag zijn kans schoon om materiaal – oud en recent, bekend en minder bekend – op te diepen dat in een klassieke rockset uit de toon zou vallen. Neem nu ‘Wake Me Up Before I Sleep’: op ‘In A Bar, Under The Sea’ fungeert het als fragiele afsluiter, tijdens dit concert deed het dienst als sfeervolle opener. Of de spacy opvolger ‘Include Me Out’, die begon met een fragment uit een oude radiodocu over de eerste ruimtesonde (“Hello from the children of planet Earth”, klonk het krakend) en uitmondde in een prachtige liefdeslyriek: “Take me on / Where the firewinds blow / Or where a fallen leaf stays for days / On your shoulder”, zongen Tom Barman en drummer Stephane Misseghers in koor. Het is één van Barmans persoonlijke favorieten uit ‘Pocket Revolution’, maar het heeft al jaren niet meer op een dEUS-setlist gestaan.

Er volgden nog meer liefdesliedjes, zoals het ‘Morphine-moment’ ‘The Real Sugar’ – misschien wel één van de simpelste, maar ook één van de zoetste dEUS-deuntjes ooit – en het fluwelen ‘Eternal Woman’, een wereldhit die er nooit één geworden is.

Het meest aangrijpende nummer van de avond was er echter één over de dood: ‘Right As Rain’, de song waarop Barman meer dan twintig jaar geleden het overlijden van zijn vader van zich af schreef. “Tombstone and the damage done / How beautiful the poetry, how beautiful the prose / This is where the story ends and this is where it goes”, zong de dEUS-frontman. Dat Thé Lau mee zat te kijken, maakte het allemaal eens zo pakkend.

God of small things

Hoewel 2014 eigenlijk een sabbatjaar is voor dEUS en er dus weinig tijd op podia, in studio’s of in repetitieruimtes is doorgebracht, legde de band vrijdag een foutloos parcours af. Barmans stem klonk over de hele lijn loepzuiver, Klaas Janzoons ontpopte zich – behendig switchend tussen viool, piano en xylofoon – tot de stille ster van de avond. Bassist Alan Gevaert voorzag het mijmerende ‘Smokers Reflect’ en de parlando-ballade over onbereikbare liefde ‘The End of Romance’ dan weer van enige groove, en Stephane Misseghers was behalve de machinist van de geöliede ritmesectie ook de voornaamste backingvocalist van dienst. Mauro Pawlowski was opvallend onopvallend aanwezig, maar hij stak wel wat venijn in de staart van ‘Magdalena’ en zong, als de beste Craig Ward, het refrein van ‘The Magic Hour’. “God of small things”, luidde het daar. Inderdaad, dEUS toonde zich tijdens dit magische uurtje een meester in de eenvoud.

dEUS – Right as Rain from Jeroen Wesbeek on Vimeo.

“Suds and Soda akoestisch!”

Enkel aan ‘The Give Up Gene’ werd een grammetje funk toegevoegd. “Veel liefdesliedjes vanavond, ja. Maar dit is er eentje over een gezonken schip. Voor sommige mensen is dat misschien hetzelfde”, grapte Barman voor aanvang. “I am the river / I am the sea / Only the darkness is bigger than me”, fraseerde hij vervolgens. In normale omstandigheden zou dEUS hier een ‘Fell Off The Floor, Man’ of een ‘The Architect’ achteraan gegooid hebben, maar vrijdag had het de rockklassiekers niet nodig. Dat besefte ook Tom Barman. “Dit is Suds & Soda akoestisch. Not!”, lachte hij.

Al stond de extra tijd wel in het teken van de herkenbaarheid, met het onvermijdelijke ‘Nothing Really Ends’, het van zijn schurende finale ontdane ‘Little Arithmetics’ en de onderschatte publiekslieveling ‘Serpentine’. Stil dat ze er van werden, die 1.200 Hollanders.

Dit was, op een moment dat we het eigenlijk niet hadden verwacht, het meest verrassende dEUS-concert in jaren. Een set die schreeuwt om vereeuwigd te worden. “We moeten dit meer doen, en er een dvd’tje van uitbrengen”, vond ook Stephane Misseghers. “Nee”, zei Pawlowski, “een floppy disc!”. Wat er ook van wordt, dEUS heeft zich vrijdag in Utrecht nog eens ouderwets onsterfelijk gemaakt. E-T-E-R-N-A-L.