Consensus aan de Croisette: het definitieve Cannesverslag

© BELGAIMAGE
Dave Mestdach
Dave Mestdach Chef film van Knack Focus

Onze filmman Dave Mestdach blikt terug op het zeventigste filmfestival van Cannes, een editie die zowel binnen als buiten de bioscopen bol stond van de spanning.

Met een stralende Claudia Cardinale op de affiche, nieuw werk van Haneke, Polanski, Haynes en andere grands auteurs op het menu, en temperaturen die de starlets tot wel heel frivole jurkjes verleidden, had de zeventigste editie van het filmfestival van Cannes alles om een knallend verjaardagsfeestje te worden. Helaas werd dat, na de aanslagen in Nice en elders in Europa, dit jaar ook letterlijk genomen. Nooit eerder waren de veiligheidsmaatregelen zo streng, met meer politie dan paparazzi op straat, blokkades op de Croisette en grondige fouilleringen telkens als je het festivalpaleis binnen wilde. Wie de competitiefilms wilde zien moest bijgevolg vaak meer dan een uur aanschuiven, om eerst zijn deodorant en flesje Evian geconfisqueerd te zien en daarna vast te stellen dat de screening alsnog met een kloeke vertraging begon.

Dat was nieuw voor het grootste, invloedrijkste en meest klokvaste filmfestival ter wereld, en dat gold ook voor de tv-series in de officiële selectie. Daar wonden de cinefiele hardliners die vinden dat filmfestivals exclusief aan films toebehoren zich al minstens even hard om op. Zo mocht zowel David Lynch als Jane Campion – beiden Gouden Palm-laureaten – respectievelijk enkele afleveringen van het derde seizoen van Twin Peaks en het tweede van Top of the Lake voorstellen.

Nog voor festivaldirecteur Thierry Frémaux ‘C’est parti!’ kon roepen, kreeg hij van sommigen de mistral van voren. Dat was maar een flauw briesje, vergeleken met de storm van protest die opstak toen bleek dat twee Netflixfilms – Okja van Bong Joon-ho en The Meyerowitz Stories van Noah Baumbach — meedongen naar de Gouden Palm.

Aangezien beide films niet voor de zalen zijn bedoeld, toonden de Franse bioscoopuitbaters zich pas amusés, waarop Frémaux en co. beslisten om het festivalreglement aan te passen en voortaan enkel nog films te programmeren die ook in de Franse cinema’s en niet louter via streaming te zien zullen zijn. Daar kon juryvoorzitter Pedro Almodóvar, die plechtig zwoer enkel op basis van kwaliteit te oordelen, zich in vinden. Netflixbaas Reed Hastings reageerde knorrig. Hij verklaarde dat hij de rode lopers van Cannes niet nodig heeft om abonnementen te slijten en met zijn Netflix Originals voortaan liever andere oorden opzoekt.

Consensus aan de Croisette: het definitieve Cannesverslag
© Magnolia Pictures

Met de controverse kreeg de streaminggigant alvast een pak meer gratis reclame dan hij verdiende, want op het palmares is van beide films geen sprake. En terecht. De Gouden Palm was voor The Square, een originele, slimme maar wat onevenwichtige sociologische komedie van de Zweed Ruben Östlund. De Grand Prix — de officieuze Zilveren Palm — ging naar het geëngageerde aids-in-de-eightiesdrama 120 battements par minute van de Fransman Robin Campillo. De Juryprijs (de bronzen plak) was voor het beklemmende verdwijningsdrama Loveless van de Rus Andrej Zviagintsev, dat nochtans de hoogste quoteringen haalde in de vakbladen en favoriet was om de hoofdvogel af te schieten.

Daarmee kreeg de zeventigste editie een podium dat een stuk sterker en minder uitzinnig was dan dat van vorig jaar, al waren het wel de consensusfilms die het haalden op de gedurfde, abstracte en/of polemische titels. Zo moest Yorgos Lanthimos zich tevredenstellen met de scenarioprijs voor The Killing of a Sacred Deer, een Griekse tragedie verpakt als kille, kubrickiaanse psychothriller die zowel op jubelrecensies als vitrioolkritieken werd onthaald.

En You Were Never Really Here van de Schotse Lynne Ramsay mag dan wel twee keer op het palmares prijken (beste scenario en beste acteur), ook zij oogstte minstens evenveel boegeroep als applaus met haar ijle, neomodernistische koortsdroom met Joaquin Phoenix als het bebaarde bastaardkind van Travis Bickle.

De consensusfilms haalden het op de gedurfde, abstracte en/of polemische titels.

Andere toppers — de energieke heist movie Good Time van de broers Ben en Joshua Safdie, de sprookjesachtige jeugdfilm Wonderstruck van Todd Haynes en de kinky psychothriller L’amant double van François Ozon — gingen zelfs met lege handen naar huis, iets wat helaas niet kan worden gezegd van Fatih Akins Aus dem Nichts, een dubieuze sof van een wraakdrama waarvoor hoofdrolspeelster Diane Kruger tot beste actrice werd gekroond.

Het bleek gelukkig de enige miskleun op het verdedigbare palmares. Een en ander had wellicht te maken met het gebrek aan concurrentie. Als vanouds waren er namelijk bitter weinig films met vrouwen in de hoofdrol, en nog minder films die werden geregisseerd door vrouwen, hoewel Sofia Coppola de prijs voor beste regie kreeg voor haar aardige remake van de southern gothic-thriller The Beguiled. Geen wonder dat de hashtag #CannesSoMale de ronde deed, met #CannesSoWhite als even terechte tweede.

Frémaux mag zijn festival dan wel een ‘laboratorium’ noemen als het gaat om het verwelkomen van tv-series, gestreamde content en virtual reality-installaties, én gretig grijnzen wanneer hij de rode loper op mag aan de zijde van Kristen Stewart (die haar eerste kortfilm Come Swim presenteerde) of Nicole Kidman, die zich met drie films plus een tv-serie tot de onbetwiste koningin van Cannes kroonde, als het gaat om diversiteit en gendergelijkheid toont monsieur le directeur zich nog altijd een stuk minder avontuurlijk. Werkpuntjes voor editie 71, mon cher Thierry.

Palmares Cannes 2017

Gouden Palm:The Square (Ruben Ostlund)

Grand Prix:120 battements par minute (Robin Campillo)

Prix du Jury:Loveless (Andrej Zviagintsev)

Beste regie:The Beguiled (Sofia Coppola)

Beste acteur: Joaquin Phoenix (You Were Never Really Here, Lynne Ramsay)

Beste actrice: Diane Kruger (Aus dem Nichts, Fatih Akin)

Beste scenario: Lynne Ramsay (You Were Never Really Here) & Yorgos Lanthimos en Efthymis Filippou (The Killing of a Sacred Deer)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content