Brussels Film Festival eert Alan Parker

Het Brussels Film Festival, van 6 tot 14 juni, focust dit jaar op ‘het beste van de Europese film’. Eregast is Sir Alan Parker. Een terugblik op het oeuvre van de Britse regisseur.

Op 6 juni schiet het 12e Brussels Film Festival uit de startblokken. Het festival, dat nog tot 14 juni duren zal, focust op ‘het beste van de Europese film’. Daarom is de Britse regisseur en president van de Federation of European Film Directors Sir Alan Parker eregast.

“Als je niks te zeggen hebt, zou je geen filmmaker mogen zijn,” zei de inmiddels 70-jarige regisseur Alan Parker vorig jaar in een interview met BBC. Iets te zeggen, dat heeft hij zeker. De 19 BAFTA Awards – waaronder een Academy Fellowship Award, de grootst mogelijk eer aldaar -, 10 Golden Globes en tien Oscars die zijn films tot nog toe in ontvangst mochten nemen, getuigen daarvan. Ook sleepte hij met ‘Birdy’ de Grand Prix Special Du Jury op het filmfestival van Cannes in 1985 in de wacht, waar hij ook vijf keer meedong naar een Gouden Palm. Logisch dat hij door Queen Elizabeth II geridderd werd en dat hij in Frankrijk als ‘Officier des Arts et des Lettres’ geldt. En dat voor iemand die – al vanaf zijn late tienerjaren – zijn carrière als copywriter en reclamemaker begon.

Parker maakte vaak opzettelijk iets compleet anders dan zijn vorige film. Kijkt u maar naar zijn filmografie. Zware drama’s zoals ‘Midnight Express’, ‘Angela’s Ashes’ en ‘Come See the Paradise’, lichtvoetiger werk als ‘The Road to Wellville’ worden daar zonder enige moeite opgevolgd door muzikale films als ‘Bugsy Malone’, ‘The Wall’, ‘The Commitments’, ‘Fame’ en ‘Evita’. Zijn onvoorspelbare genrewissels zorgen voor de nodige creatieve versheid, zoals hij zelf zegt. Maar het belangrijkste blijft het verhaal en de boodschap erachter: “Zonder boodschap heeft het geen zin om een film te maken,” het is een quote van Parker die constant blijft terugkomen. Een overzicht.

Midnight Express (1978)

Billy Hayes (Brad Davis) is een Amerikaanse student. Wanneer hij twee kilo hasj per vliegtuig uit Turkije probeert te smokkelen, wordt hij opgepakt en in de gevangenis gegooid. Alleen zijn vriendschap met landgenoot Jimmy Booth en de Zweed Erich kunnen zijn gedachten verzetten van de fysieke en mentale martelingen van de sadistische cipier Hamidou. Alan Parker baseerde deze film op een Oscarwinnend scenario van Oliver Stone, die het op zijn beurt baseerde op het gelijknamige boek waarin de echte Billy Hayes zijn ervaringen optekende. Het controversiële – de film werd uit Turkije gebannen – ‘Midnight Express’ betekende ook Parkers eerste Oscarnominatie voor beste regisseur.



Pink Floyd: The Wall (1982)

In deze extreem metaforische film laat Alan Parker niet alleen de bekende Pink Floyd-hamers marcheren, maar voorziet ook ruimte voor meerdere trippy animaties van Gerard Scarfe zoals de paringsdans van een (vleesetende) plant/vagina en een penisvormige roos. De alom gekende rockmusical ‘The Wall’ is uiteraard gebaseerd op het bejubelde, gelijknamige Pink Floyd-album en het scenario van Roger Waters. Het sleepte niet alleen twee BAFTA’s in de wacht, maar werd ook zeer positief onthaald op Cannes, waar het buiten competitie in première ging. Bob Geldof vertolkt de rol van Pink, die het compleet gehad heeft met de muziekindustrie en zich, met behulp van drugs, isoleert van de rest van de wereld. De film laat zien hoe Pink vanaf zijn jeugd een muur rond zich bouwt. Of hij kan uitbreken, is natuurlijk de vraag. I have become comfortably numb.



Birdy (1984)

Deze film sleepte de Grote Prijs van de Jury in de wacht op het filmfestival in Cannes in 1985 en Alan Parker werd ermee genomineerd voor een Gouden Palm. Het is opnieuw gebaseerd op een boek, dit keer eentje van William Wharton. Matthew Modine, die u zeker kent als Joker uit de rauwe Vietnamfilm ‘Full Metal Jacket’ (1987) of als Foley in de iets recentere Batmanprent ‘The Dark Knight Rises’ (2012), vertolkt de rol van de rare Birdy. Die is net samen met zijn sociaalvaardige vriend Al Columbato (een jonge Nicholas Cage) teruggekeerd uit Vietnam na een diensttoer. In tegenstelling tot Al, die enkel zware fysieke letsels met zich meedraagt, heeft Birdy vooral mentale littekens, wat zich vertolkt in zijn obsessie een vogel te worden. Het einde werd door critici verfoeid en dat is des te meer een reden om deze diepgaande karakterstudie te checken.

Mississippi Burning (1988)

Deze controversiële, politieke prent betekende de tweede Oscarnominatie voor Alan Parker in de categorie van beste regisseur. Het won wel een Oscar voor beste cinematografie. De film speelt zich af in de jaren ’60, ten tijde van een openlijk racistisch gesegregeerd Amerika. Tegen die achtergrond moeten twee totaal verschillende FBI-agenten (Gene Hackman en Willem Dafoe) de moord op drie mensenrechtenactivisten onderzoeken en proberen ze de doofpotmuur, opgebouwd door de lokale politie en de door onder andere de KKK afgeschrikte bewoners van het kleine stadje in Mississippi, te breken. Rest of America don’t mean jack shit. You in Mississippi now.



The Life of David Gale (2003)

Een iets recentere film van Alan Parker, die praktisch iedereen van de jaren ’90 wel ooit in de godsdienstles gezien heeft. Het materiaal is daartoe alvast bruikbaar, aangezien het gaat over de (absurditeit van de) doodstraf. David Gale (Kevin Spacey) is een activist die tegen – jawel – de doodstraf strijdt. Wanneer hij er echter van beschuldigd wordt een collega activist te hebben vermoord, wordt hij zelf naar death row gestuurd. De jonge journaliste Bitsey Bloom (Kate Winslet) gaat op zoek naar zijn verhaal. Naarmate de gesprekken tussen de twee vorderen, is ze meer en meer van Gales onschuld en het falen van het Amerikaans rechtssysteem overtuigd. Fun fact: bij het feestje helemaal op het begin van de film zie je vluchtig hoe Alan Parker zich van wat voedsel voorziet. (SR)