Hoe Bieke Ilegems levenswijsheden put uit Tellegens Het geluk van de sprinkhaan

Bekende boekenvrienden vertellen over dat ene werk dat ze hun nooit mogen afpakken. Voor actrice Bieke Ilegems is dat Het geluk van de sprinkhaan van Toon Tellegen: ‘Het zijn fabels vol wijsheden voor volwassenen.’

Terwijl het herfstnat in België op het dakraam klettert, vertoeft Bieke Ilegems in net iets warmere oorden. Op het strand van Puglia ligt ze te genieten van een welverdiende rust na het schrijven en redigeren van haar boek. ‘Met de Italiaanse zon op mijn snoet heb ik nog even getwijfeld over Kalme chaos van Sandro Veronesi, maar uiteindelijk heb ik toch voor Het geluk van de sprinkhaan gekozen, een charmant boekje van Toon Tellegen. Het gaat over een sprinkhaan die in het dierenbos een winkeltje opent. Hij verkoopt er gewone dingen, zoals stoelen en potten jam, maar ook minder tastbare zaken als wanhoop en liefde.

‘Op het eerste gezicht schrijft Tellegen fabeltjes voor kinderen. Die zullen zeker genieten van de eerste, sprookjesachtige laag, maar zijn allegorieën bevatten ook veel wijsheid voor volwassenen. Zo komt er een neushoorn langs in de winkel. De sprinkhaan beveelt hem een groene muts aan, maar hij aarzelt: zal ik er niet raar uitzien met zo’n mosgroene pots op mijn kop? En dan ontspint zich een filosofische discussie: wat is dat nu precies, raar zijn? En is het wel belangrijk wat andere dieren van jou denken? Of een olifant die wanhopig probeert te vliegen maar telkens neerstort. Na een tijdje ziet hij in dat iedereen weleens op zijn bek gaat en dat opnieuw opstaan belangrijker is dan echt door de lucht zweven.

‘Ik heb het boekje gekregen van Jean Bosco Safari, een zeer spirituele man. Op een receptie waren we aan de praat geraakt en hij deed het mij cadeau met deze belofte: ‘Er staat een zinnetje in dat jou zeker zal aanspreken.’ Telkens als ik het boek herlees, denk ik dat ik het gevonden heb. Dan stuur ik Jean een sms’je met de vraag: ‘Is het dit zinnetje?’ Daarop antwoordt hij dan altijd: ‘Nee, verder zoeken.’ Of hij houdt me aan het lijntje, of de zoektocht an sich is belangrijk: blijven graven, blijven schoonheid in de taal ontdekken. Ondertussen is het een running gag geworden.

‘Zelf geef ik het niet zo vaak als geschenk, al heb ik wel een paar citaten uit Tellegens boekje overgenomen. Op die manier kan ik toch zijn wijsheden aan mijn lezers schenken. Voor mijn boek ben ik met een aantal gelukskenners gaan praten, mensen als Dirk De Wachter en Rika Ponnet, en hoewel het niet de bedoeling was, zijn er heel wat autobiografische anekdotes ingeslopen. Ik heb veel geleerd door dit boek te schrijven. Zo heb ik ontdekt dat ik griezelig perfectionistisch ben en meer van het moment moet leren te genieten. Niet het toekomstige geluk nastreven, maar genieten van het nu en aanvaarden wat is, eerder dan wat zou kunnen zijn. Ja, lessen die zo uit de bek van een sprinkhaan zouden kunnen komen.’