3 vragen aan Stefan van Dierendonck: ‘Liefde is net zo goed een irrationele sprong als religie’

© © Keke-Keukelaar / GF

De Nederlandse schrijver en voormalige priester Stefan van Dierendonck heeft zijn boek ‘En het sneeuwde in Rome’ uit, een grandioze roman gebaseerd op zijn eigen ervaringen. ‘Van Dierendonck schrijft bijzonder sfeervol, met een licht melancholische ondertoon.’ Knack Focus schotelde hem 3 vragen voor.

1. Waarom houdt de kerk zo obstinaat vast aan het celibaat?

STEFAN VAN DIERENDONCK: Liefde is net zo goed een irrationele sprong als religie. Het gaat om precies dezelfde passie, maar dan in een andere context. Daarom is het inderdaad verbazingwekkend dat de kerk haar priesters de liefde verbiedt. Historisch gezien is dat wel te begrijpen. Het celibaat was een manier om het kerkelijk bezit niet te moeten opdelen onder de zonen van de priesters. Het vloeide ook voort uit het alles-of-nietsdenken dat je maar één heer kunt dienen, en dus niet God en vrouw tegelijkertijd. Ik begrijp die gedachte wel, maar zo werkt de wereld niet. Een mens kan meerdere relaties aangaan. Hij kan veranderen.

2. Waarom is de katholieke kerk zo conservatief op dat gebied?

VAN DIERENDONCK: Het is gewoon angst. Natuurlijk wil je als belangrijk instituut je macht niet opgeven. Je bent immers bang om veel kwijt te raken. Maar misschien verlies je wel alles door je te veel aan het bestaande vast te klampen. Als de kerk in de toekomst relevant wil blijven moet ze af van zaken als het celibaat of het verbod op voorbehoedsmiddelen. Soms hoop ik dat haar overkomt wat het Tibetaanse boeddhisme is overkomen: dat al haar bezittingen worden afgenomen en zij zich daardoor alleen nog hoeft te concentreren op de geestelijke waarden van het geloof. Laat de kerk dan maar eens tonen wat ze werkelijk te bieden heeft. Al dat Vaticaanse marmer weerhoudt de kerk van echte devotie. Schenk dat weg aan de staat, denk ik dan.

3. Stel dat je wel had mogen trouwen, zou je dan toch uitgetreden zijn?

VAN DIERENDONCK: Ik ontdekte niet alleen de liefde voor een vrouw, maar ook die voor de wereld. De vrome melodieën maakten plaats voor radio en tv. Ik begon andere kleren te dragen en ging naar andere plaatsen. Dat veranderde me. In die zin snap ik de angst van de kerk wel. We gaan de deur niet openzetten voor de wereld, denken ze, want dan komen mensen op een hellend vlak terecht. De belofte die ik ooit heb afgelegd, maakt echter nog steeds deel uit van mijn identiteit. Ik beschouw mezelf nog steeds als priester. Vandaar dat dit thema ook altijd terug zal keren in mijn boeken. God is in onze geseculariseerde wereld geen betekenisloos woord voor me geworden.


En het sneeuwde in Rome ***** van Stefan van Dierendonck


Eerste zin: Een wandeling die ik overleefde.


Stefan is een priester van 28 die in Rome aan het Hollands College gaat studeren. Geboren in het Zuid-Nederlandse Budel, waar zelfs het altaar van de kapel van beton is, komt hij in een wereld vol marmer en baldakijn terecht. En vol verlokkingen, want het zwoele Rome verleidt hem niet alleen tot het kopen van een radio en een tv, hij komt er ook in erotische bekoring. Wanneer hij met een jonge vrouw over het Forum Romanum wandelt, merkt hij dat hun gedachten niet op de dood gericht zijn, maar dat ze daarentegen het leven tussen hen in voelen sidderen. Echt vallen doet hij echter voor een ander, voor Arianna, zijn lerares Italiaans, die hem ook nadat hij haar cursus beëindigd heeft, wil blijven ontmoeten.


Stefan van Dierendonck is een omwille van de liefde voor een vrouw uitgetreden priester. En het sneeuwde in Rome is op zijn eigen ervaringen gebaseerd. Het eerste wat je beseft bij het lezen van de roman is hoe vervreemd wij in korte tijd geraakt zijn van de kerk, en dat daardoor op geestelijk gebied ook wel het een en ander verloren is gegaan. Van Dierendonck lijkt aan te willen knopen bij een oudere, vooral Britse traditie waarvan Evelyn Waugh het uithangbord was: romans over wat het betekent om te worstelen met het geloof. En hij slaagt daarin met verve, onder meer doordat hij conform die traditie een komische draad doorheen de plot weeft: Stefan is glutenintolerant, waardoor hij niet tegen hosties kan en dus voor de keuze gesteld wordt tussen zijn geloof en zijn gezondheid.


Van Dierendonck schrijft bijzonder sfeervol, met een licht melancholische ondertoon. Heel muzikaal ook, met veel afwisseling in zins- en paragraafopbouw. Hij kan een personage in een paar lijnen neerzetten. Zo schrijft hij over een grote non dat ze in elkaar gedoken loopt, ‘als een reiger in de regen’. Je ziet het zo voor je. Maar wat deze roman echt grandioos maakt, is die ‘eindeloos ziekelijke associatiedrift van me’, zoals Van Dierendonck zijn meanderende stijl zelf beschrijft. Soms gebeurt er pagina’s lang niets. Je volgt de eindeloos mooi uitgeschreven gedachten van die jonge twijfelende priester en je zit op het puntje van je stoel.


Grote klasse.


EN HET SNEEUWDE IN ROME ***** Stefan van Dierendonck, Thomas Rap, 237 blz., € 19,99.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content